تلفیق هوش مصنوعی (AI) با توکن‌های غیرمثلی (NFT)، دنیای کاملا جدیدی را برای علاقه‌مندان به آثار هنری دیجیتال ایجاد کرده است. توکن‌های غیرمثلی هوشمند (Intelligent Non-Fungible Token)، ان‌اف‌تی‌هایی هستند که با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین آموزش دیده‌اند.
آی ان اف تی ها iNFT می‌توانند تعامل داشته باشند، یادبگیرند و در طول زمان تکامل پیدا کنند.در این مطلب می‌خواهیم بدانیم تفاوت iNFT و NFT چیست، کاربردها و مزایای توکن‌های غیرمثلی هوشمند چیست و و پروژه‌های مهم iNFTها کدامند.
توکن‌های غیرمثلی (Non Fungible Token) سنتی دارایی‌های دیجیتال تعویض‌ناپذیری هستند که با استفاده از قراردادهای هوشمند روی بلاکچین ایجاد می‌شوند.
اما توکن‌های غیرمثلی هوشمند (iNFT) دارایی‌های توکنیزه‌شده‌ای هستند که یک مدل هوش مصنوعی در قرارداد آن‌ها گنجانده شده است. مهم‌ترین تفاوت iNFT و NFTها از نحوه تولید آن‌ها با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین (Machine Learning) نشات می‌گیرد. در حقیقت iNFTها صرفا یک آواتار پویا نیستند؛ بلکه به لطف مدل هوش مصنوعی می‌توانند شخصیت پیدا کنند، یاد بگیرند و تعامل داشته باشند.
هرچه یک توکن غیرمثلی هوشمند تعاملات بیشتری داشته باشد، تجربیات بیشتری به‌دست می‌آورد و ارزشمندتر می‌شود. از آنجایی که iNFTها مبتنی بر فناوری‌های AI هستند، ساخت آن‌ها بر خلاف NFTهای سنتی به‌دانش تخصصی نیاز دارد و با چالش‌های قانونی و نظارتی بیشتری مواجه است. در مورد شباهت iNFT و NFTها نیز باید بگوییم که هر دو منحصر‌به‌فرد و غیرقابل‌کپی‌برداری هستند؛ اما توکن‌های غیرمثلی هوشمند کاربردهای بیشتری دارند. در جدول زیر تفاوت iNFT و NFTها را مشاهده می‌کنید:
NFTهای هوشمند به واسطه نوع دارایی توکنیزه شده و برنامه‌ای که در بستر آن ارائه می‌شوند، کاربردهای مختلفی دارند. به‌طور مثال توکن‌های غیرمثلی هوشمند را می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:
اگرچه با محبوبیت هوش مصنوعی، بسیاری از پروژه‌ها به سمت تلفیق AI و NFTها روی‌آوردند؛ اما پیش از آن نیز تلاش‌هایی در این حوزه انجام شده بود. در ادامه با دو مورد از پروژه‌های جدید iNFT و تلاش‌هایی که در گذشته شکل گرفته آشنا می‌شویم:
آلیثیا ای‌آی (Alethea AI) نام شرکتی است که با استفاد از فناوری هوش مصنوعی، آثار هنری دیجیتال خلق می‌کند. یکی از محبوب‌ترین iNFTهای این شرکت آلیس (Alice) نام دارد. آلیس یک مدل مجازی است که تصاویر منحصر‌به‌فرد و غیر قابل‌پیش‌بینی تولید می‌کند که از آن‌ها در هنرهای دیجیتال، تبلیغات و بازی‌ها استفاده می‌شود.
آلیس شخصیتی مونث است؛ اما در واقعیت وجود ندارد. این آواتار مبتنی بر هوش مصنوعی با همکاری یک هنرمند انگلیسی به‌نام رابرت آلیس (Robert Alice) و تا حدی با الهام از لوییس کارول (Lewis Carroll) نویسنده کتاب «آلیس در سرزمین عجایب» ساخته شده است.
چهره آلیس با استفاده از تکنولوژی CGI (واسط دروازه مشترک) ساخته است و به لطف تکنولوژی یادگیری عمیق GPT-3 شرکت اوپن ای‌آی (OpenAI) می‌تواند حرف بزند. آلیس، اولین NFT هوش مصنوعی است و در حراجی ساتبی (Sotheby) با قیمت ۴۷۸٬۰۰۰ دلار فروخته شد.
از آنجایی که هوش مصنوعی و ویژگی‌های مرتبط با شخصیت در بخشی از قرارداد هوشمند iNFTها گنجانده می‌شود، امکان تعامل و حتی مکالمه با توکن‌های بی‌همتا فراهم می‌شود. سایر iNFTهای آلیثیا در یک متاورس هوشمند به نام کشتی نوح (Noah’s Ark) ارائه می‌شوند.
فازل (Fuzzle) یک بازی موبایلی است در اوایل سال ۲۰۲۳ در دو پلتفرم گالا گیمز (Gala Games) و اِندلس ای‌آی (Endless AI) منتشر شد. بازیکنان می‌توانند موجودات منحصر‌به‌فردی به‌نام “Fuzzle” را جمع‌آوری کنند، پرورش دهند و معامله کنند. فازل‌ها در حقیقت آیتم‌های سه‌بعدی مبتنی بر AI هستند که به‌عنوان NFT روی بلاکچین اتریوم مینت می‌شوند. از آنجایی که این موجودات از طریق الگوریتم هوش مصنوعی تولید می‌شوند، امکان ساخت میلیون‌ها نوع منحصر‌به‌فرد آن‌ها وجود دارد.
بازیکنان می‌توانند NFTهای Fuzzle را روی بلاکچین بخرند، بفروشند و با سایر کاربران معامله کنند. ارزش هر Fuzzle بر اساس کمیاب‌بودن و ویژگی‌های آن مشخص می‌شود. از آنجایی که Fuzzleها موجوداتی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، این بازی به‌شدت مورد استقبال کاربران قرارگرفته است و کامیونیتی قدرتمندی دارد.
علاوه بر پروژه‌های تازه نفس iNFTها، در سال‌های گذشته نیز پروژه‌های مختلفی روی این موضوع متمرکز داشته‌اند که نمونه‌هایی از آن‌ها به شرح زیر است:
در سال ۲۰۱۹، قبل از ظهور NFTهای هوشمند، مقامات موزه دالی در سن‌پترزبورگ اعلام کردند که با استفاده از هوش مصنوعی چهره هنرمند فقید «سالوادر دالی» را به‌شیوه‌ای بسیار واقع‌گرایانه بازسازی کرده‌اند. چهره دالی با استفاده از یادگیری ماشینی، تصاویر آرشیوی، صدها مصاحبه از دوران زندگی او و به کمک یک بازیگر بازسازی شده بود و روی نمایشگرهای موزه به بازدیدکنندگان خوشامد می‌گفت.
در سال ۲۰۲۲ شرکت هوش مصنوعی آلیثیا مجموعه‌ای با نام “Revenants” را منتشر کرد که شامل ۱۰۰ قطعه NFT هوشمند از نمادها و شخصیت‌های تاریخی از جمله لئوناردو داوینچی، میکل آنژ و پابلو پیکاسو می‌شد.
در مارس ۲۰۲۱ پلتفرم حراج آنلاین نیفتی گیت‌وی (Nifty Gateway) میزبان فروش یک اثر متفاوت بود؛ یک فایل ویدئویی ۱۲ ثانیه‌ای که حاصل همکاری مشترک یک هنرمند ایتالیایی به‌نام آندره‌آ بوناسِتو (Andrea Bonaceto) و ربات هوش مصنوعی سوفیا بود. این اثر هنری به قیمت ۷۰۰٬۰۰۰ دلار فروخته شد. ویژگی مهم و مشترک پروژه‌های iNFTها حس همکاری بین هنرمند واقعی و هوش مصنوعی است. هنرمند واقعی در حین کار با AI بازخورد می‌دهد، گزینه‌های جدید را امتحان می‌کند و از طریق یک فرآیند آزمون و خطا جلو می‌رود.
این روش جدیدی نیست و قدمت آن به اولین سیستم نقاشی کامپیوتری (Aaron) و اولین هنرمند هوش مصنوعی، هارولد کوهن (Harold Cohen) در اوایل دهه ۷۰ میلادی می‌رسد.
در سال ۲۰۱۸، هنرمندی به نام رابی بارات (Robbie Barrat) اولین NFT هوشمند خود را در مارکت‌پلیس سوپر رر (SuperRare) لیست کرد. آثار این هنرمند اکنون به موقعیتی افسانه‌ای رسیده‌اند و یادآور نقاشی‌های فرانسیس بیکن (Francis Bacon) هستند.
در چند سال اخیر گالری‌های هنری مبتنی بر AI و هنرمندان این حوزه عملکرد موفقی داشته‌اند. بوتو (Botto) و اپانیم (Eponym) دو هنرمند NFT هوش مصنوعی هستند که در دنیای هنرهای دیجیتال به محبوبیت فراوانی رسیده‌اند. اپانیم با استفاده از AI انیمیشن‌ها و تصاویر انتزاعی خلق می‌کند و بوتو انیمیشن‌های سه بعدی می‌سازد. هر دو هنرمند در میان مجموعه‌داران و علاقه‌مندان به هنر طرفداران بسیاری دارند و آثارشان به ارزش هزاران دلار فروخته شده است.
یکی از مهم‌ترین مزایای iNFTها توانایی آن‌ها برای ایجاد تعامل و وفاداری مشتری است. هر توکن غیرمثلی هوشمند منحصر‌به‌فرد است و در نظر کاربر حس انحصار و کمیاب بودن را ایجاد می‌کند. در نتیجه یک کسب‌وکار با استفاده از iNFTها می‌تواند تقاضا برای محصولات و خدمات را افزایش دهد و نرخ نگهداشت مشتری را بالا ببرد.
مزیت دیگر NFTهای هوش مصنوعی این است که روش جدیدی برای کسب درآمد هستند. به‌طور مثال کسب‌وکارهای فعال در حوزه کریپتو می‌توانند از iNFTها برای فروش دارایی‌های درون بازی و آیتم‌ها مجازی استفاده کنند. همچنین می‌توان از NFTهای هوش مصنوعی به‌عنوان شکل جدیدی از تبلیغات استفاده کرد.
هر جایی که ردپای هوش مصنوعی را پیدا کنیم باید منتظر یک اتفاق خارق‌العاده باشیم. از زمانی که AI به حوزه NFTها راه پیدا کرد، توکن‌های بی‌همتا وارد دنیای جدیدی شدند. اکنون iNFTها به‌لطف AI و الگوریتم‌های یادگیری ماشین علاوه بر اثبات مالکیت و اصالت، می‌توانند با کاربر تعامل داشته باشند. تفاوت iNFT و NFTها دقیقا از همین جا نشات می‌گیرد و کاربران را امیدوار می‌کند که iNFTها به «ترند بعدی کریپتو» تبدیل شوند. نظر شما در مورد توکن‌های غیرمثلی هوشمند چیست؟ با پیشرفت روزافزون فناوری AI چه اتفاقات جدیدی در دنیای NFTها رخ خواهد داد؟