تنش‌های ژئوپلتیک به بازارهای سرمایه رسیده و منجر به تشکیل صف های فروش شده است. بیم آن می‌رود جنگ ۷ اکتبر در نوار مرزی غزه و اسراییل که حالا در قالب عملیات ویژه اسراییل به خاک غزه تسری یافته آرامش بازارها را بیشتر از این برهم بزند.
به گزارش شاخص آنلاین، شاخص‌های بورس یکی از بهترین نشانگرهایی هستند که تحولات سیاسی و روابط بین الملل، چرخش جریان نقدینگی و اعتماد به رفتار سیاست گذار و مجریان قانون را بازتاب می‌دهند. گاهی هر یک از این سه به تنهایی می‌توانند پشت شاخص را با ایجاد یک رشته‌های صف فروش سنگین، در روزهای متوالی، به شکل اساسی به خاک بمالد. ۷ اکتبر (۱۵ مهر) ۲۰۲۳ و روزهای پس از آن که یک چالش عمیق ژئوپلتیک در اعماق باختری خاورمیانه محسوب می‌شد، چنین بلایی را بر سر بازار سرمایه در خاورمیانه و حتی فراتر از آن آورد.
فروریختن بازار سرمایه اسراییل
جنگ اسراییل با حماس، برای یک تلنگر اساسی محسوب شدن کافی به نظر می‌رسید. بورس اسراییل (TASE) از این منازعه گرم بسیار آسیب دید. شاخص TASE پیش از شروع جنگ در سطح ۲۱۷۰ واحد قرار داشت اما یک روز پس از آغاز جنگ تا ۱۹۹۴ واحد ریخت و حالا بر روی ۱۶۶۹ واحد دست و پا می‌زند. اندیکاتور احساسات بازار نشان می‌دهد که فروشندگان از هفته پیش تا امروز با بیشترین اطمینان خاطر، معاملات بازار را به دست گرفته اند.
آتش گشایی اردوغان به روی بورس
بورس ترکیه هم که به لحاظ حمایت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور از حماس، به شکل غیرمستقیم وارد جنگ شده، ریزش سنگینی را تجربه کرد. هرچند در معاملات ۲۹ اکتبر (۷ آبان) کمی از ارزش از دست رفته‌اش را پس گرفت. بورس استانبول ترکیه در شاخص BIST NATIONAL ۱۰۰ یک روز پیش از شروع جنگ، در سطح ۸۴۹۷ تا ۸۵۰۰ واحد قرار داشت و حتی ۸۶۲۱ واحد را هم لمس کرد اما حالا در ۷۷۰۶ واحد معاملات خود را از سر گرفته است. بعید است که واکنش‌های تند رئیس جمهوری ترکیه به اسراییل، در این نقطه پایان یابد؛ چرا که اردوغان حامی سیاسی حماس محسوب می‌شود. برخی اعضای حماس هم در این کشور زندگی می‌کنند.
ریزش سنگین سرمایه در تهران
در این میان تنها اسراییل و ترکیه نبودند که ریزش بازارهای خود مواجه شدند، در غرب آسیا، ایران را داریم که بازار سرمایه اش، مدت‌ها با چالش از دست رفتن اعتماد سرمایه گذاران مواجه بود. جنگ غزه هم که به اعلام مواضع دستگاه سیاست خارجی در برابر اسراییل، کشیده شد، ضربه بدتری به بازار سرمایه زد. گرچه برخی مواضع ایران در هفته‌های اخیر معطوف به حمایت از صلح میان حماس و اسراییل شده است تا از گسترش سطح التهابات در بازار جلوگیری شود. ۶ می (۱۶ اردیبهشت) شاخص بورس تهران به ۲ میلیون و ۵۳۸ هزار و ۳۸۳ واحد رسید اما از آن زمان پیوسته نزول کرد. روز ۷ اکتبر که آتش در مرزهای اسراییل و غزه به پا شد، شاخص بازار سرمایه به ۲ میلیون و ۷۱ هزار واحد رسید و ۷ آبان هم در حدود ۱ میلیون و ۹۶۰ هزار واحد در نوسان است.
قرمزی شاخص‌های قدرتمند
با همه این احوال در خاورمیانه، بازارهای مطرح سرمایه در سطح جهانی هم حال و روز خوبی ندارند. شاخص صنعتی داوجونز، ۱.۱۲ درصد در ۲۴ ساعت گذشته نزول کرده که نشانگر صف فروش قوی است. شاخص ۵۰۰ شرکت برتر آمریکایی هم ۰.۴۸ درصد ریزش داشت. بازار یورو استاکس هم که در منطقه یورو مستقر است، در ۲۴ ساعت گذشته ۰.۸۷ درصد تکانه منفی را تجربه کرد.