علاقهمندان به دنیای رمزارزها در ایران با چالشهای منحصربهفردی روبرو هستند؛ یکی از این چالشها تحریمهای بینالمللی و الزامات سختگیرانه احراز هویت مشتری (KYC) در دسترسی به بسیاری از صرافیهای برتر جهان است.
به همین دلیل هم انتخاب از میان بهترین صرافی های ارز دیجیتال خارجی برای ایرانیان امری مهم به شمار میرود. در واقع انتخاب مناسب از میان این صرافیهای خارجی، اولین قدم برای مدیریت موفق داراییهای دیجیتال و به حداقل رساندن ریسک ضرر است.
برای کاربران ایرانی، این انتخاب باید نه تنها بر اساس معیارهای استاندارد مانند امنیت، نقدینگی و تجربه کاربری، بلکه بر اساس میزان دسترسی و سازگاری صرافی با شرایط خاص آنها نیز باشد.
خبر مسدود شدن حساب کاربری ایرانیها در صرافیهای خارجی، کابوس همیشگی خیلی از ما است، البته تا همین چند سال پیش، خبری از احراز هویت (KYC) اجباری و محدودیتهای این چنینی نبود و ایرانیها به راحتی (البته اگر لزوم استفاده از فیلترشکن و ویپیان را سختی کار به حساب نیاوریم) میتوانستند رمزارزهای خود را در صرافیهای خارجی معامله کنند.
با افزایش نظارتها و قوانین ضد پولشویی، صرافیها هم ملزم به احراز هویت کاربران شدند؛ این موضوع باعث شد تا بسیاری از صرافیهای بزرگ مانند بایننس، حساب کاربران ایرانی را مسدود کنند. به علاوه، کاربران ایرانی با IP ایران هم، عملاً امکان استفاده از این صرافیها را از دست دادند.
مشکلات ایرانیان در صرافیهای خارجی به اینجا ختم نمیشود. محدودیتهای واریز و برداشت نیز چالش دیگری است که کاربران ایرانی با آن مواجه هستند و به دلیل تحریمهای بانکی، امکان اتصال مستقیم حسابهای بانکی ایرانی به صرافیهای خارجی وجود ندارد.
در نتیجه، کاربران برای استفاده از این صرافیها مجبورند تا از روشهای دیگری استفاده کنند و کارمزدهای هنگفتی بپردازند. این چالشها، انتخاب صرافی خارجی مناسب را برای کاربران ایرانی دشوارتر میکند.
دوراهی متمرکز و غیرمتمرکز
صرافیهای متمرکز (CEX) را میتوان شبیه به بانکهای سنتی، اما آنلاین در نظر گرفت که در آنها یک شرکت یا سازمان، مرکزی مدیریت معاملات را بر عهده دارد و کاربران برای انجام معامله، باید در پلتفرم صرافی حساب کاربری ایجاد کنند و احراز هویت شوند؛ این موضوع میتواند برای کاربران ایرانی دردسرساز باشد، چرا که بسیاری از صرافیهای متمرکز به دلیل تحریمها، به ایرانیان خدمات ارائه نمیدهند. البته برخی از این صرافیها هم در کشورهایی به ثبت رسیدهاند که ممکن است ایرانیان را تحریم نکنند.
برای مثال، صرافی کوینکس که در هنگکنگ ثبت شده، به کاربران ایرانی خدمات ارائه میدهد. این صرافیها رابط کاربری ساده و آسان و نقدینگی بالا دارند، معاملات در آنها نسبتا سریع انجام میشود، ارزهای دیجیتال متنوعی برای انجام معاملات ارائه میدهند و بخش پشتیبانی از مشتری دارند. در مقابل، خطر هک شدن و از دست رفتن دارایی کاربران، آنها را تهدید میکند، ممکن است کاربران ایرانی را تحریم کنند و صرافی هم کنترل کامل بر دارایی کاربران دارد.
در مقابل صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) مبتنی بر بلاکچین هستند و در آنها معاملات به طور مستقیم بین کاربران انجام میشود. در DEXها، هیچ واسطه مرکزی وجود ندارد و کاربران کنترل کامل کلیدهای خصوصی خود را حفظ میکنند. این موضوع یکی از مهمترین مزایای صرافیهای غیرمتمرکز برای کاربران ایرانی است، چرا که در این نوع صرافیها نیازی به ارائه اطلاعات هویتی یا احراز هویت نیست و به همین دلیل، تحریم کاربران ایرانی عملاً غیرممکن است. با این حال، دکسها رابط کاربری پیچیدهتر، نقدینگی پایینتر، تنوع محدودتری نسبت به صرافیهای متمرکز دارند. معایب صرافیهای غیرمتمرکز عبارتاند از:
- رابط کاربری پیچیدهتر که باعث میشود تا این صرافیها برای کاربران تازهکار مناسب نباشند؛ برای کار کردن با صرافیهای غیرمتمرکز اغلب نیاز است تا کاربران با مفاهیم فنی بلاکچین و کیف پولهای دیجیتال آشنا باشند.
- نقدینگی پایینتر که میتواند باعث کندی در اجرای سفارشات و اختلاف قیمت بیشتر بین خرید و فروش شود و به همین دلیل هم حجم معاملات در DEXها معمولاً کمتر از صرافیهای متمرکز است.
- تنوع محدودتر ارزهای دیجیتال که در نتیجه محدودیتهای فنی و امنیتی و باعث میشود تا کاربران نتوانند به تمام ارزهای دیجیتالی که در صرافیهای متمرکز موجود هستند، دسترسی داشته باشند.
- نداشتن خدمات پشتیبانی ۲۴ ساعته برای کاربران که باید مشکلات فنی و تراکنشی را خودشان حل کنند؛ این موضوع ممکن است پیچیده و زمانبر باشد.
- مسئولیت کامل کاربر بر داراییهایش که مسئولیت بیشتری برای حفاظت از کلیدهای خصوصی و امنیت داراییها ایجاد میکند و چنانچه کاربران کلیدهای خصوصی خود را از دست بدهند یا به درستی از آنها نگهداری نکنند، داراییهایشان در معرض خطر قرار میگیرد.
آیا فعالیت کاربران ایرانی در صرافیهای خارجی توصیه میشود؟
اکثر قریب به اتفاق صرافیهای خارجی، ایران را در لیست کشورهای ممنوعه قرار داده و به کاربران ایرانی سرویسی ارائه نمیدهد، به این معنی که حتی اگر موفق شوید در هرکدام از این صرافیها حساب کاربری باز کنید، اگر صرافی متوجه شود شما ایرانی هستید، کاملا این حق را دارد که اکانت شما را بلوکه کند. پس فعالیت کاربران ایرانی در صرافیهای ارز دیجیتال خارجی با ریسکهای بالایی همراه است و میتواند مشکلات فراوانی برای آنها در پی داشته باشد.
راهکارهای جایگزین برای کاربران ایرانی
همانطور که گفتیم استفاده از صرافیهای ایرانی، با وجود محدودیتها کمتری در زمینه احراز هویت و واریز/برداشت را همیشه میتوان یکی از راهکارهای جایگزین در نظر گرفت، بماند که همین راهکار هم خطرات خاص خود را دارد؛ برای مثال استفاده از صرافیهای ایرانی، خطر مسدود شدن داراییهای کاربران ایرانی توسط شرکت تتر را به دنبال دارد.
استفاده از VPN برای تغییر آدرس IP، راهی برای دور زدن محدودیتهای برخی صرافیها است، اما این روش همیشه امن و قابل اعتماد نیست.
در آخر هم میتوان به راهکار استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز، مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ، اشاره کرد.
معیارهای انتخاب صرافی خارجی مناسب
حال میرسیم به معیارهای انتخاب صرافیهای خارجی مناسب! با وجود تحریمها، صرافیهای خارجی معدودی هستند که به ایرانیان خدمات ارائه میدهند، اما در میان همین تعدادِ محدود هم، بررسیِ داشتنِ برخی معیارها برای کسب اعتماد کاربران اهمیت زیادی دارد؛ این ویژگیها در صرافیهای معتبر ایرانی و خارجی مشترک هستند.
یکی از معیارهای مهم، تعداد زیاد کاربر و حجم بالای معاملات است؛ اغلب صرافیهای خارجی به دلیل گستردگی فعالیتهایشان، اغلب این معیار را دارند. هر چه تعداد کاربران صرافی بیشتر باشد، حجم معاملات آن نیز بالاتر خواهد بود و این موضوع در شرایط پرنوسان بازار کریپتو بسیار کارآمد است.
برای انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال ، به چه نکاتی توجه کنیم؟
سابقه و حرفهای بودن تیم توسعهدهنده صرافی نیز مهم است؛ سابقه صرافی و اعتبار تیمهای توسعهدهنده معتبر، اعتبار صرافی را تقویت میکنند و باعث میشوند تا کاربران راحتتر به آن اعتماد کنند.
کارمزدها هم ارزش بررسی کردن دارند؛ صرافیها برای تامین هزینههایشان، از معاملات کاربران کارمزد دریافت میکنند. این کارمزدها بسته به سیاست صرافیها، نرخهای متفاوتی دارند؛ برخی صرافیها با کاهش کارمزدها سعی در جذب کاربران بیشتر دارند.
احترام به حریم خصوصی کاربران، تنوع تعداد ارز دیجیتال پشتیبانیشده در صرافی و رابط کاربری مناسب از دیگر معیارهایی هستند که برای انتخاب بهترین صرافی های ارز دیجیتال خارجی باید به آنها توجه کرد. لازم به ذکر است که برای کاربران ایرانی، دسترسی به تیم پشتیبانی و ارتباط صرافی با کاربرانی که هویت ایرانی دارند یا از داخل ایران معامله میکنند نیز اهمیت دارد.
اشاره کردیم که با وجود تحریمها و خطراتی مانند مسدود شدن داراییهای ایرانیها در صرافیهای خارجی، توصیه میکنیم تا کاربران ایرانی از پلتفرمهای داخلی استفاده کنند، اما چنانچه اصرار دارید تا حتما به صرافیهای ارز دیجیتال خارجی سر بزنید، در ادامه بهترین صرافی های ارز دیجیتال خارجی برای ایرانیان که هنوز به ما خدمات ارائه میدهند را معرفی میکنیم:
صرافی کوینکس (Coinex)
صرافی Coinex، یکی از صرافیهای متمرکز است که ادعا میکند در هنگ کنگ واقع شده و در قوانین خود هم مستقیما به نام ایران و هیچ کشور دیگری اشاره نکرده است. این صرافی به ایرانیها خدمات ارائه میدهد و طبق برخی گزارشها، بیش از ۵۰ درصد کاربران کوینکس ایرانی هستند. کاربران ایرانی برای انجام معاملات در این صرافی نیازی به احراز هویت نداشته و حتی میتوانند از نسخه فارسی کوینکس با پشتیبانی فارسی هم استفاده کنند، اما برای استفاده از صرافی کوینکس به VPN نیاز دارید.
پشتوانه صرافی Coinex، یکی از بزرگترین استخرهای ماینینگ دنیا به نام استخر ViaBTC بوده و بنیانگذار هر دو پلتفرم یانگ هایپو (Yang Haipo) است. با تمام این احوال لازم است بدانید که در قسمت Terms of Service سایت کوینکس، به طور مشخص نامی از کشورهای تحت تحریم برده نشده است، اما به این مسئله اشاره شده که اگر ساکن کشوری باشید که فعالیت در کوینکس مغایر با قوانین آن کشور باشد، نباید از خدمات این صرافی استفاده کنید.
همچنین در بخشی دیگر، کوینکس اعلام کرده که در صورت درخواست مقامات دولتی، حق دارد بر اساس قوانین خود حسابتان را ببندد یا دسترسی شما را محدود کند. در چنین شرایطی که متاسفانه برای ایرانیها خیلی هم ناآشنا نیست، صرافی میتواند حساب کاربران ایرانی را مسدود و داراییهای آنها را بلوکه کند؛ در بهترین حالت بازهای برای کاربران ایرانی تعیین خواهد شد تا داراییهای خود را از صرافی خارج کنند.
صرافی ال بانک (LBank)
صرافی LBank (با نام کامل Ledger Bank Exchange)، در سال ۲۰۱۵ در جزایر ویرجین دریای کارائیب تحت فرمانروایی بریتانیا، راهاندازی شد، اما در لینکدین این صرافی، دفتر مرکزی، شهر دبی اعلام شده است. صرافی ال بانک در بخش قوانین و تعهدات وبسایتش اعلام کرده که از قوانین تحریمهای بینالمللی پیروی میکند و حتی نام ایران هم در بین کشورهایی که کاربران آن حق استفاده از خدمات LBank را ندارند، به چشم میخورد، با این حال، از آنجا که احراز هویت در صرافی Lbank برای واریز، برداشت و معامله اجباری نیست، کاربران ایرانی با استفاده از VPN (با IP ثابت یا VPS)، میتوانند در این صرافی حساب کاربری ایجاد کنند و از خدمات آن (البته با ریسک بالا) بهره ببرند.
دوباره یادآوری میکنیم که صرافیهای خارجی میتوانند هر زمان که بخواهند سیاست کاری خود را تغییر دهند و حساب کاربری شما را به حالت تعلیق در بیاورند، پس هرگز از هیچ صرافی به عنوان کیف پول استفاده نکنید.
صرافی توبیت (Toobit)
صرافی Toobit، خود را رقیب صرافیهایی مانند بینگ ایکس و بیت یونیکس معرفی میکند؛ این صرافی در اکتبر ۲۰۲۲ راهاندازی شده و تحت مجوز FinCEN فعالیت میکند. صرافی توبیت در جزایر کیمن انگلستان مستقر است، موسسش ری لی (Ray Lee) نام دارد و تیم توسعهدهنده آن هم، در مناطق مختلفی جهان از جمله روسیه، کره جنوبی و ترکیه پراکنده شده است.
این صرافی، به استثنای کشورهایی مانند عراق، کنگو و چین، که محدودیت خدمات دارند، به بیش از ۱۰۰ کشور جهان خدمات ارائه میدهد. لازم به ذکر است که در بخش Terms of use این صرافی درج شده که استفاده از این سایت یا پلتفرم باید منحصراً مطابق با شرایط استفاده و برای اهداف شخصی یا تجاری داخلی بوده و این صرافی به دلیل پایبندی به استانداردهای FATF و OFAC، خدمات خود را به برخی از کشورها از جمله ایران ارائه نمیدهد؛ نکته جالب اینجاست که Toobit از زبان فارسی پشتیبانی میکند.
همچنین توبیت توضیح داده که استفاده از پلتفرم و سایت، شامل تمام محتوا و ویژگیها، با ریسکهای خاص خود و بدون هیچگونه ضمانتی انجام شده و کاربران با خطراتی مانند افشای اطلاعات شخصی، اختلالات سیستم و سوءاستفاده از دستگاههای دسترسی مواجه هستند. قضاوت باز هم با شما!
صرافی هیت بی تی سی (HitBTC)
لوکیشن صرافی HitBTC در صفحه اطلاعات تماسش در متروپولیتانای شیلی (Metropolitana) ثبت شده و شما میتوانید صرافی HitBTC را در شبکههای اجتماعی مختلف مانند توییتر، تلگرام، گیت هاب و ردیت دنبال کنید؛ اکانت توییتر این صرافی، فعال بوده و ۲۶۳ هزار فالوئر دارد، تعداد فالوورهای کانال تلگرام هیت بی تی سی نیز ۴٬۴۹۴ عضو است.
در بخش احراز هویت صرافی HitBTC، نام ایران دیده میشود و امکان درج شماره ایران هم وجود دارد، اما لازم است که دو موضوع را حتما در نظر داشته باشید:
صرافی هیت بی تی سی، سابقه امنیتی خوبی ندارد و یک بار در سال ۲۰۱۵ هک شده است.
هیت بی تی سی، در بخشی از قوانینش نوشته که از ارائه خدمات به کشورهایی که در تحریم آمریکا هستند معذور است، همچنین در قسمت Terms of Use و بخش Special Conditions صرافی HitBTC درج شده که این صرافی میتواند با صلاحدید خود و بدون پذیرفتن مسئولیتی در قبال کاربر، با یا بدون اطلاع قبلی، هر زمان که بخواهد به صورت دائم یا موقت خدمترسانی به مشتریان را متوقف کرده یا خدمات خود را تغییر دهد.
در حال حاضر کاربران ایرانی زیادی در این صرافی فعالیت میکنند که ممکن است تاکنون هم هیچ مشکلی برایشان پیش نیامده باشد؛ اما باز هم عقل سلیم حکم میکند تا برای استفاده از خدمات این صرافی تمام جوانب را بررسی کرده و احتیاط کنید.
صرافی KCEX
صرافی KCEX در آگوست ۲۰۲۱ راهاندازی و در کشور سیشل ثبت شد. وبسایت رسمی این صرافی از زبان فارسی پشتیبانی میکند و کاربران ایرانی میتوانند بدون نیاز به احراز هویت، حتی با شماره موبایل ایران، در این پلتفرم ثبتنام خرید و فروش کنند، اما مانند هر چهار صرافی قبلی، KCEX هم در بخش User Agreement خود اعلام کرده به کشورهایی که در لیست تحربمها قرار دارند، خدماتی ارائه نمیدهد؛ ایران هم یکی از این کشورهاست و KCEX این حق را برای خود قائل شده که در صورت تشخیص حضور کاربر در کشور ایران، حساب کاربری او را مسدود کند.
پس میتوان گفت که صرافی KCEX هم درست مانند تمام صرافیهای خارجی که هنوز به ایرانیان خدمات ارائه میدهند، تنها تا زمانی که حساسیتهای نهادهای نظارتی خارجی برانگیخته نشود، برای ایرانیان در دسترس خواهند بود. علاوه بر این، در صفحه About Us صرافی KCEX، مجوز فعالیت کسبوکار خدمات پولی (Money Services Business) از وزارت خزانهداری ایالات متحده به چشم میخورد و این شرکت موظف است که در چارچوب قوانین وضعشده از سوی این نهاد نظارتی فعالیت کند.
فهرست محدود صرافیهای ارز دیجیتال خارجی که در حال حاضر و فعلا به احراز هویت نیازی ندارند و کاربران ایرانی هم میتوانند با استفاده از VPN در آنها فعالیت کنند، همینجا به پایان میرسد. شاید اگه چند ماه پیش بود، بینگ ایکس را هم در این فهرست جا میدادیم، اما متاسفانه اخبار غیر رسمی حاکی از آن است که صرافی بینگ ایکس قرار است احراز هویت را اجباری کند. این صرافی که در سال ۲۰۱۸ تأسیس شده و در سنگاپور قرار دارد، علاوه بر سابقه هک شدن در سال ۲۰۲۱ و محدودیت واریز و برداشت فیات، در فروردین ۱۴۰۳ اعلام کرد که با توجه به شرایط موجود، در حال حاضر ارائه کلیه خدمات با آی پی ایران و احراز هویت برای کاربران جدید با مدارک هویتی ایرانی مقدور نیست.
جمعبندی
صرافیهای خارجی ارز دیجیتال نسبت به همتایان داخلی (ایرانی)، قابلیتها و امکانات بیشتری ارائه میدهند و به همین دلیل هم برخی از کاربران ایرانی به سوی آنها جذب میشوند، اما باید دقت داشته باشید که بسیاری از این صرافیها ممکن است با ایجاد قوانینی، یکباره دسترسی شما به این امکانات را محدود با حتی قطع کنند. در چنین شرایطی شما حتی امکان شکایت از آنها را هم نخواهید داشت و کل سرمایهتان به خطر خواهد افتاد.
این صرافیها در بهترین حالت، به کاربران فرصت دهد تا سرمایههای خود را خارج کنند، اما این امکان وجود دارد که دیر خبردار شوید یا اینکه به هر دلیلی نتوانید در بازه زمانی مشخص شده ، دارایی خود را از صرافی خارج کنید! توصیه ما این است که تا حد امکان از صرافیهای خارجی استفاده نکنید و حتی اگر این کار را کردید هم، صرافیها را بهعنوان کیف پول به کار نبرید و داراییهای خود را در آنها ذخیره نکنید.