در شرایطی که تیراژ تولید خودروهای سواری از خرداد‌ماه وارد روند نزولی شده بود، تازه‌ترین آمار‌ها نشان می‌دهد در نخستین ماه پاییز خودروسازان بار دیگر به مدار رشد بازگشته‌اند.
تیراژ تولید خودروهای سواری امسال ماه‌های پرنوسانی را سپری کرده است؛ به‌طوری که یک دور در ابتدای سال و تا پایان فصل بهار تیراژ تولید با رشد مواجه شد اما بعد از آنکه تیراژ تولید به مرز 100هزار دستگاه در ماه رسید، شیب نمودار تولید نزولی شد و در مرداد و شهریور‌ماه به پایین‌ترین حد رسید. با این حال، تازه‌ترین آمار‌ها نشان می‌دهد که نمودار رشد تولید 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو که مهم‌ترین تولیدکننده‌های خودروهای سواری در ایران هستند، از ابتدای پاییز دوباره صعودی شده است. با این حال، هنوز سطح تولید به میزانی نیست که تیراژ تولید بتواند تا پایان سال از مرز یک میلیون دستگاه عبور کند.
رشد 4درصدی در مهرماه
تازه‌ترین گزارش تولید خودروهای سواری که در سامانه کدال منتشر شده نشان می‌دهد شرکت‌های خودروسازی در مهرماه امسال 78هزارو 234دستگاه خودرو سواری تولید کرده‌اند که این مقدار 4درصد بیشتر از شهریور‌ماه است. تیراژ تولید در نخستین‌ماه پاییز نسبت به آخرین‌ماه تابستان 3هزار دستگاه افزایش یافته است. در این ماه اما تعداد فروش خودروهای سواری همچون چند ماه گذشته کاهش نشان می‌دهد. به این معنا که طبق داده‌های موجود تعداد خودرو‌هایی که این شرکت‌ها در مهرماه فروخته‌اند 8درصد معادل 6هزارو 553دستگاه کمتر از شهریور‌ماه است. روند نزولی فروش در ماه‌های گذشته ابهام‌های زیادی را در مورد دپوی خودرو در این شرکت‌ها به‌وجود آورده بود و به واکنش وزارت صنعت و حتی رئیس قوه قضاییه هم منجر شد. برخی فعالان بازار بر این باورند که شرکت‌های خودرو‌ساز به‌دلیل اینکه در انتظار دریافت مجوز افزایش قیمت هستند، دست به احتکار خودرو زده‌اند.
رشد محسوس تولید در سایپا
بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد بخش عمده رشد تولید در مهرماه ناشی از افزایش تیراژ تولید در گروه خودروسازی سایپا بوده است. طبق این اطلاعات تیراژ تولید سایپا در مهرماه امسال 29.4درصد افزایش یافته و از 23.2هزار دستگاه به بیش از 30هزار دستگاه رسیده است. این به‌معنای آن است که حجم تولید سایپا در مهرماه امسال 6هزارو 800دستگاه رشد کرده است. با وجود این میزان رشد تعداد فروش خودروهای تولیدی در این شرکت 22.3درصد افت نشان می‌دهد. در مهرماه امسال همچنین تیراژ تولید پارس‌خودرو با 8درصد افزایش به بیش از 8هزار دستگاه در ماه رسیده است. تعداد خودروهای فروخته‌شده توسط این شرکت نیز 8.8درصد افزایش نشان می‌دهد.
با وجود رشد تولید در سایپا و پارس‌خودرو، تیراژ تولید در ایران‌خودرو کاهش محسوس 10درصدی نشان می‌دهد. آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد شرکت ایران خودرو در نخستین‌ماه پاییز 40هزار دستگاه خودرو تولید کرده که این مقدار 4هزارو 500دستگاه کمتر از ماه قبل است.
عقب‌ماندگی از برنامه
با وجود افزایش تعداد تولید خودروهای سواری در تیرماه، آمار تولید انباشته خودروسازان در 7ماه امسال نشان می‌دهد که این شرکت‌ها از برنامه‌های تولید عقب هستند. طبق هدف‌گذاری‌های انجام‌شده تیراژ تولید خودروسازان امسال باید از مرز یک میلیون دستگاه فراتر می‌رفت، درحالی‌که طبق داده‌های موجود جمع کل خودروهای تولید‌شده شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در 7ماه گذشته 566هزارو 362دستگاه بوده که این مقدار فقط 0.1درصد بیشتر از پارسال است. بخش عمده این عقب‌ماندگی ناشی از کاهش تیراژ تولید در تابستان امسال است که شیب تولید نزولی شد. چنانچه رویه تولید به همین میزان ادامه داشته باشد، احتمال عبور تیراژ تولید از مرز یک میلیون دستگاه به حداقل می‌رسد.
راه‌حل چیست؟
به‌زعم تحلیلگران، یکی از راه‌های کاهش زیان شرکت‌های خودروسازی، افزایش تیراژ تولید است. طبق آخرین آمار‌های منتشرشده، جمع کل زیان انباشته این شرکت‌ها بدون زیان انباشته به 163هزار میلیارد تومان رسیده است. وزارت صنعت در تلاش است از طریق واگذاری سهام این شرکت‌ها به بخش خصوصی ساختار مدیریت این شرکت‌ها را اصلاح کند. بر همین اساس روز گذشته نیز سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد: سازمان خصوصی‌سازی خود را موظف به پیگیری اوامر مقام معظم رهبری مبنی بر خروج دولت از مدیریت شرکت فهرست واگذاری و دستور رئیس‌جمهور مبنی بر واگذاری مدیریت دولتی شرکت‌های خودروسازی ایران‌خودرو و سایپا می‌داند و برای تحقق این دستور جلسات متعدد هماهنگی بین وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار و تاکنون 3جلسه هم‌اندیشی با فعالان صنعت خودرو و صاحب‌نظران دانشگاهی در دانشگاه‌های علامه طباطبایی، صنعتی شریف و صنعتی امیرکبیر برگزار شده است. محصول این جلسات صورت‌جلسه‌ای بین وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی و صمت برای تحقق الزامات واگذاری خودروسازها بود که لازم است با همکاری همه متولیان و فعالان مؤثر بر صنعت خودرو هر‌چه سریع‌تر به‌طور کامل اجرایی شود. از جمله مقرر شد سهام تودلی و چرخه‌ای ایران‌خودرو و سایپا واگذار شود.
تیراژ تولید خودروهای سواری در 7 ماه 1402- ارقام به دستگاه
|
نام شرکت
|
7ماهه امسال
|
7ماهه پارسال
|
درصد تغییر تولید
|
درصد تغییر فروش
|
|
تولید
|
فروش
|
تولید
|
فروش
|
|
ایران خودرو
|
۲۹۸،۶۰۵
|
۲۸۷،۳۲۵
|
۳۰۴،۶۶۹
|
۳۲۲،۶۵۸
|
2.0-
|
11.0-
|
|
سایپا
|
۲۰۱،۷۷۳
|
۱۹۵،۷۲۱
|
۱۸۷،۵۴۹
|
۲۲۰،۶۴۳
|
7.6
|
11.3-
|
|
پارس خودرو
|
۶۵۹۸۴
|
۶۴، ۰۹۵
|
۷۳۶۶۸
|
۷۸، ۳۳۵
|
10.4-
|
18.2-
|
|
جمع
|
۵۶۶،۳۶۲
|
۵۴۷،۱۴۱
|
۵۶۵،۸۸۶
|
۶۲۱،۶۳۶
|
0.1
|
12.0-
|