براساس گزارش سال ۱۴۰۲ دیجیکالا، در این سال سهم خردهفروشی آنلاین در ایران از کل بازار خردهفروشی با ۲ واحد درصد رشد به ۶ درصد رسیده است؛ درحالی که در پایان سال ۲۰۲۳، میانگین جهانی این شاخص ۱۹.۵ درصد بوده است.
دیجیکالا اعلام کرده خردهفروشی آنلاین در ایران تقریباً مساوی میان ۲ بخش تجارت الکترونیک و تجارت در شبکههای اجتماعی تقسیم شده است. در بخش تجارت الکترونیک نیز نیمی از این سهم در اختیار دیجیکالا و نیمه دیگر در اختیار ۲۰۷ هزار فروشگاه آنلاین است؛ بنابراین، دیجیکالا یکچهارم خردهفروشی آنلاین در کشور را در اختیار دارد.
ایران در این شاخص فاصلهای جدی با کشورهای دیگر دارد. در ترکیه باوجود اینکه سهم خردهفروشی آنلاین با ۲۰ درصد، پس از دوران همهگیری کرونا تغییر خاصی نکرده، حدود ۳.۳ برابر ایران است. در امارات نیز این نسبت ۱۴ درصد و در قطر ۱۶ درصد ثبت شده است.
در میان کشورهای گزارششده، اندونزی با رشدی ۵۷.۹ درصدی، بالاترین نرخ جهش را ثبت کرده و ۳۱.۹ درصد بازار خردهفروشی خود را به بخش آنلاین اختصاص داده است. اما در آمریکا و کانادا این نرخ کاهش یافته است. چین نیز با ۴۷ درصد همچنان بالاترین نرخ خردهفروشی آنلاین در جهان را در اختیار دارد.
۵.۵ میلیون بازدید روزانه
به طور متوسط، روزانه ۳.۵ میلیون کالا در دیجیکالا جستجو شدهاند. همچنین میانگین ۵.۵ میلیون بازدید روزانه از دیجیکالا ثبت شده است.
دیجیکالا در ۲ هزار و ۲۶۵ شهر و روستا، مشتری دارد و فروشندگان در هزار و ۶۱۴ شهر و روستا فعالیت میکنند.
پرفروشترین روزهای سال گذشته دیجیکالا در پاییز و زمستان ثبت شدهاند. اول تا هفتم آذرماه، همزمان با کمپین بلکفرایدی، سفارشها به اوج خود رسیدهاند. دیجیکالا در جریان این کمپین، حدود ۵ میلیون کالا در قالب ۹۵۷ هزار سفارش فروخته است. فقط در روز نخست آذرماه، ۱۲ میلیون و ۶۹۲ هزار بازدید از دیجیکالا انجام شد.
مشتریان دیجیکالا چه روزهایی در هفته فعالترند؟
مشتریان دیجیکالا، بیش از هر روزی در هفته، یکشنبهها را برای خرید انتخاب کردهاند. با نزدیک شدن به روزهای پایانی هفته نیز تعداد سفارشها کاهش پیدا کرده است.
البته بیشترین بازدید از سایت در روزهای دوشنبه انجام شده است.
در طول شبانهروز ساعت ۱۱ شب جذابیت بیشتری برای مشتریان دیجیکالا دارد تا کالاهای خود را سفارش دهند.
کالاهایی که پیدا نمیشوند
کاربران بسیاری با جستجوی کالاهای موردنظرشان در دیجیکالا به در بسته میخورند؛ زیرا وارداتشان ممنوع است. در صدر این لیست، آیفون ۱۴ و ۱۵ قرار دارد. پسازآنها نیز لوازمخانگی برقی سامسونگ، بوش و الجی دیده میشوند که اجازه ورود رسمی به کشور ندارند.
کاربران دیجیکالا بیشتر بهدنبال کالاهای الکترونیکی هستند اما کالاهای محبوبشان محدود به این دسته نیست.
۱۲ میلیون نظر
دیجیکالا چند سالی است ثبت دیدگاه کاربران درمورد کالاها را جدیتر پیگیری میکند. تا پایان سال گذشته ۵۴ میلیون نظر در این پلتفرم منتشر شده که ۱۲ میلیون آنها سال ۱۴۰۲ انتشار یافتهاند.
در این سال، یکمیلیون و ۷۰۰ هزار کاربر دیجیکالا، نظراتشان را منتشر کردهاند؛ ۹۲ درصد آنها را خریداران محصولات نوشتهاند.
میانگین امتیاز کاربران به کل کالاهای دیجیکالا ۳.۹۸ از ۵ بوده است. فعالیت کاربران محدود به ثبت امتیاز و نظر نشده است و کاربران ۱۱ هزار و ۶۰۰ ویدئو، ۶۳۲ هزار تصویر و یکمیلیون و ۹۰۰ هزار پرسشوپاسخ را نیز ثبت کردهاند.
در سال ۱۴۰۲، کاربری به نام «مهتاب دادزن» بهتنهایی ۱۰۲۸ دیدگاه ثبت و منتشر کرده است.
گرانترین خرید دیجیکالا یکمیلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان
گرانترین خرید دیجیکالا در این سال، سفارشی شامل ۱۶۵ کارت هدیه، مجموعاً به ارزش یکمیلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان بوده است. میان ۲۰ سفارش گرانقیمت نیز یک سفارش ۳۸۰ میلیون تومانی در رده بیستم دیده میشود.
ارزانترین سفارش نیز فقط ۱۸۳۷ تومان ارزش داشته که با تخفیف و برای خرید یک بسته پفک ثبت شده است.
رشد ۴۷۲ درصدی دیجیپی
خرید اعتباری (BNPL) و اقساطی دیجیکالا در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال پیش از آن رشدی ۴۷۲ درصدی ثبت کرده است. وامهای «دیجیپی» نیز ۵۶۶ درصد افزایش یافتهاند و ۱۸۲ هزار کاربر از خرید قسطی دیجیپی استفاده کردهاند.
باوجود این رشد، پرداخت اقساطی فقط ۳ درصد و پرداخت اعتباری ۷ درصد سفارشها را به خود اختصاص دادهاند. پرداخت اینترنتی نیز با ۶۲ درصد سهم همچنان در صدر روشهای پرداخت محبوب مشتریان دیجیکالا قرار دارد. همچنین هزینه ۲۴ درصد سفارشها با استفاده از کارتخوان (POS) پرداخت میشود.
میلیونها سبد رهاشده
کاربران بسیاری تا میانه خرید پیش میروند، چند کالا به سبد خریدشان اضافه میکنند اما درنهایت خرید را نیمهکاره رها میکنند. سال گذشته ۲۶ میلیون و ۵۴۶ هزار سبد خرید در دیجیکالا به این سرنوشت دچار شدهاند. کالاهای گروه «خانه و آشپزخانه»، «دیجیتال» و «زیبایی و سلامت»، بیشتر از گروههای دیگر رها شدهاند.
نظرسنجیهای دیجیکالا نشان میدهد «هزینه ارسال» مهمترین دلیلی است که باعث میشود کاربران سفارش خود را نهایی نکنند. به گفته دیجیکالا این درحالی است که به نیمی از هزینه ارسال سوبسید میدهد و هزینه ارسال پرداختی مشتری نصف هزینه واقعی است.
شاخص NPS: ۴۶
میانگین شاخص NPS دیجیکالا در سال گذشته در ماههای مختلف ۴۶ را ثبت کرده است. Net Prompter Score یا «شاخص خالص ترویجکنندگان» برای ارزیابی رضایت و وفاداری مشتریان به کار گرفته میشود.
در این شاخص، از مشتری پرسیده میشود از یک تا ۱۰ چقدر حاضر است مجموعه را به فرد یا سازمان دیگری پیشنهاد کند. نمرات ۹ و ۱۰ «ترویجکننده»، ۷ و ۸ «منفعل» و صفر تا ۶ «ناراضی و دفعکننده» در نظر گرفته میشوند. این شاخص از اختلاف درصد ترویجکنندگان و دفعکنندگان به دست میآید.
نسل زدیها در دیجیکالا چه میکنند؟
دیجیکالا بخشی از گزارش خود را به نسل Z (متولدین سالهای ۷۴ تا ۹۰) اختصاص داده و از جنبههای مختلف به آنها پرداخته است. کاربران نسل زد، بیشتر از هر ابزار دیگری از اپلیکیشن دیجیکالا برای بازدید از آن استفاده میکنند.
این نسل بیشتر از هر گروه کالایی، کالاهای گروه «خانه و آشپزخانه»، «زیبابی و سلامت» و «سوپرمارکتی» را خریده اما در جستجوی کالاها سراغ محصولات دیگر نیز رفته است.
۱۲.۵ میلیون کالا
دیجیکالا اعلام کرده در ۱۷ سال گذشته با احتساب کارمندان و فروشندگان، یکمیلیون و ۲۹۸ هزار شغل ایجاد کرده که ۴۲ هزار و ۷۱۸ نفر آنها کارمند دیجیکالا بودهاند.
همچنین سال ۱۴۰۲، ۱۲۵ هزار نفر برای اولین بار با این گروه همکاری کردهاند. تعداد کارمندان این گروه در سال پیش نیز ۱۲ هزار و ۲۶۰ نفر اعلام شده است.
دیجیکالا در این سال ۱۱۰ هزار فروشنده جدید جذب کرده و رشدی ۳۶ درصدی رقم زده است.
حدود یکسوم کارمندان دیجیکالا، ۳۴ درصد آنها، زن و ۶۶ درصد مرد هستند. ترکیب جنسیتی مدیران، توازن کمتری دارد. ۲۱ درصد مدیران این گروه زن و ۷۹ درصد مرد هستند.
بیش از نیمی از کارمندان دیجیکالا از نسل Z هستند و میانگین سنی همه آنها ۲۷ سال است.
۴۱۸ هزار فروشنده در دیجیکالا ۱۲.۵ میلیون کالا میفروشند که ۲۹ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ است. این گروه اکنون ۵۳۰ مرکز زیرساختی و ۳۵۵ مرکز دریافت حضوری سفارش دارد که ظرفیت پردازش یکمیلیون کالا در روز را دارند.
سیل مهاجرت
فقط در یک سال، ۷۵ نفر از کارمندان دیجیکالا مهاجرت کردند. مهاجرت علت خروج ۱۷ درصد افرادی بوده که از این شرکت رفتهاند.
درآمد ۵۸۸ میلیون تومانی هر فروشنده در سال
فروش اسمی فروشندگان دیجیکالا در سال ۱۴۰۲ حدود ۶۳ درصد افزایش یافته و به متوسط ۵۸۸ میلیون تومان در سال رسیده است. باوجود رشد قابلتوجه میزان فروش و تعداد فروشندگان، سهم فروش این فروشندگان در دیجیکالا تغییر چشمگیری نکرده و از ۶۶.۲۵ درصد به ۶۸.۳۵ درصد رسیده است.
در میان فروشندگان نیز ناترازی جنسیتی دیده میشود؛ ۷۰ درصد این افراد مرد و بقیه زن هستند.
فروشندگان بومی و محلی
فروشندگان بومی و محلی دیجیکالا در سال اخیر ۴۰ درصد افزایش یافته و به ۹۵۰۰ نفر رسیدهاند. موفقترین فروشندگان این دسته که محصولات عطاری و داروهای گیاهی میفروشد، در یک سال ۹ میلیارد تومان درآمد کسب کردهاند.
این فروشندگان بهطور میانگین ۷۲ میلیون تومان فروش سالانه ثبت کردهاند که ۸۴ درصد نسبت به سال پیش از آن بیشتر است.
دیجیکالا منهای تهران
مشتریان دیجیکالا تمرکز قابلتوجهی در استان تهران دارند. بااینکه عدد دقیقی اعلام نشده، اما ChatGPT میگوید بخش قرمز نمودار دایرهای زیر، ۳۱.۴۳ درصد کل آن را اشغال کرده است. یعنی حدود یک سوم سفارشها در دیجیکالا به مقصد فروشندگان تهرانی است.
دیجیکالا عدد دقیقی از مجموع مشتریان خود در سال ۱۴۰۲ اعلام نکرده اما گفته است ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار مشتری در شهرهایی غیر از تهران داشته. از لحاظ میانگین قیمت کالاها بوشهریها رتبه نخست استانهای غیر از تهران را از آن خود کردهاند.
فروشندگان غیرتهرانی دیجیکالا نیز حدود ۳۹۷ هزار نفر بودهاند؛ ۹۵ درصد کل فروشندگان.
دیجیکالا: از ترندیول و آمازون سریعتریم
بخشی از گزارش سالانه دیجیکالا به حوزه لجستیک اختصاص یافته است. در این بخش، نرخ ارسال بهموقع سفارشها ۹۳.۸ درصد و میانگین زمان ارسال ۳ تا ۵ روز اعلام شده است.
دیجیکالا میانگین زمان ارسال سفارشهای خود را با «ترندیول» ترکیه و «آمازون» ترکیه مقایسه کرده و گفته است در مقایسه با این دو عملکرد بهتری دارد.
پرفروشترینهای دیجیکالا
«آیفون ۱۳» از لحاظ فروش ریالی، پرفروشترین کالای دیجیکالا در سال ۱۴۰۲ بوده. پسازآن نیز گوشیهای موبایل «سامسونگ A54 5G» و «سامسونگ A14» بیشترین فروش را به خودشان اختصاص دادهاند.
اما براساس تعداد فروش، «پنیر فتا دوشه هراز» بیشترین فروش را از آن خود کرده و «خودکار پنتر» و «اسپاگتی زر ماکارون قطر ۱.۲» در جایگاههای بعدی ایستادهاند.
همچنین «سامسونگ»، «شیائومی» و «اپل» پرفروشترین برندها از لحاظ ریالی و «کاله»، «یوروویتال» و «سامسونگ»، برترین برندها از لحاظ تعداد فروش بودهاند.
گزارش کامل سالانه ۱۴۰۲ دیجیکالا را اینجا بخوانید.