چندی پیش، نظرسنجی یکی از سایتهای تخصصی ارز دیجیتال پیرامون نگاه ها در ایران به بازار ارزهای دیجیتال منتشر شد. نتایج نشان میداد که حدود ۲۵ درصد افراد در حوزه رمز ارزها سرمایهگذاری کرده اند. در کل ۲۹ درصد جمعیتی که از آن در این نظرسنجی نمونه گیری شده، با ارزهای دیجیتال آشنا هستند. در نتیجه عمده افرادی که با بازار ارز دیجیتال آشنا هستند، در آن سرمایهگذاری کرده اند.
به گزارش شاخص آنلاین، بازارهای ارزهای دیجیتال در ایران نوپاست؛ آنهم به این دلیل که برخی کشورها زودتر از سایرین برای قانون گذاری در این عرصه و پذیرش صرافیهای جهان روا که ارزهای دیجیتال و مشتقات آنها را معامله میکند، ورود کرده اند. البته قانون گذاری در این عرصه، همچنان با چالشهای حقوقی مواجه است و برخی دولت در این راه مانع تراشی کنند؛ چرا که معتقدند سرمایه گذاران به اندازه کافی از نوسانات ارزهای دیجیتال اطلاع ندارند و زیان های آنها هم با قوانین فعلی جبران نمی شود.
رمزارزها بازار سوم ایرانیها
در همین حال برخی کشورها در حال تکمیل مشارکت خود در بازار ارزهای دیجیتال از طریق راه اندازی ارزهای ملی دیجیتال، در عین پذیرش ارزهای غیرملی و خصوصی هستند. گرجستان، دبی، سنگاپور، ویتنام و هنگ کنگ از جمله مناطقی هستند که از ابتکارات و سرمایه گذارن صنعت ارزهای دیجیتال حمایت میکنند اما در ایران هم این مشارکت به دلیل علاقه ایرانی به داراییهای ضد تورم و داراییهایی که در بازاری جهانی و بر اساس عرضه و تقاضا قیمتگذاری میشوند، افزایش یافته است. بیت کوین به عنوان یک دارایی با پشتوانه عرضه کل محدود که به حدود ۲۱ میلیون واحد میرسد، بین ایرانیان بسیار محبوب است. یافتههای نظرسنجی یاد شده نشان میدهد که ارزهای دیجیتال سومین بازار محبوب در ایران بین سرمایه گذاران محسوب میشود؛ حتی فراتر از بازار مبادله سهام شرکتهای داخلی و سهام شرکتهای خارجی.
بر این اساس ۴۵.۸۰ درصد از افرادی که در نظرسنجی شرکت کرده اند، گفتهاند که بازار اولشان برای سرمایه گذاری، املاک است. طلا و فلزات گران بها و بازار ارزهای دیجیتال هر یک با ۲۲.۴۰ درصد و ۱۴.۵۰ درصد در جایگاههای دوم و سوم قرار گرفته اند. بازار سهام هم چهارم است و میزان محبوبیتش در سرمایهگذاری بین افرادی که در نظرسنجی شرکت کردهاند به ۶.۸۰ درصد میرسد. این گزارش نشان میدهد که عمده ایرانیها از سال ۲۰۲۰ وارد بازار ارزهای دیجیتال شده اند؛ یعنی زمانی که سقفهای تازهای به لحاظ ارزش مبادلات در حال رقم خوردن بود که در نتیجه ۵۳ درصد آنها در زیان به سر میبرند. با این وجود به نظر میرسد که بازار سرمایه ایران به لحاظ جذب سرمایههای خرد، رقیب جدی برای ارزهای دیجیتال محسوب میشود.
بیت کوین محبوب در ارزهای دیجیتال
گرچه آمارها نشان میدهند که حجم معاملات بازار سهام، حدود ۸ برابر بازارهای ارزهای دیجیتال است. ارقامی که در این زمینه منتشر شدهاند نشان میدهند که در ۶ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲، میانگین ارزش معاملات بورس به ۸۴۶۱ میلیارد تومان میرسید اما ارزهای دیجیتال در همین مدت به میزان میانگین ۱۳۹۷ میلیارد تومان معامله شده اند. مقایسه ارزش معاملات در فروردین ۱۴۰۲ نسبت به شهریور ماه همین سال هم نشان میدهد که در حالی که میانگین ارزش معاملات بورس تهران ۱۳۳۹ میلیارد تومان کمتر شده، بازار ارزهای دیجیتال تنها حدود ۵۱۰ میلیارد تومان را از معاملات خود از دست داده است. در کل به نظر میرسد که بازار ارزهای دیجیتال آرام آرام به عنوان رقیب جدی بازار سرمایه در حال پذیرش است. در این بین، بیت کوین به ۲۲.۱۵ درصد یک دارایی محبوب در سبد سرمایهگذاری ایرانیها محسوب میشود.
پس از بیت کوین، دوج کوین و شیبا اینو با ۱۸.۹۸ و ۱۸.۵۸ درصد بیشترین محبوبیت را دارند. سرمایه گذاران ایرانی همچنین بیشترین تمرکز خود برای رصد بازار را بر همین سه ارز محبوب گذاشتهاند اما در کل محبوبیت بیت کوین برای رصد شدن به حدود ۷۱ درصد میرسد. اما شگفتنی اینجاست که ۴۰ صرافی ارز دیجیتال ایران در نیمه اول سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۲۸ میلیون بازدید داشته اند. همین جا میتوان به این نتیجه رسید که بازار ارزهای دیجتال در سالهای آینده به رقیب جدیتری برای بازار سرمایه تبدیل میشود؛ به ویژه اینکه اعتماد سرمایه گذارن، به دلایل گوناگونی چون تصمیمات متعدد، متغیر و اختلاف نظر در دولت بر سر رشد بازار یا ثابت ماندن آن در وضعیت فعلی، از آنها سلب شده است. البته بازار سهام در بلندمدت میل به افزایش شاخص کل و رشد سهمهای دلاری دارد اما ریزش ستون اعتماد، کارکرد ضد تورمی بازار را نقص میکند و سرمایهها را از بخش حقیقی اقتصاد به سمت رمزاززها، املاک، طلا و… سرازیر میکند.