بازار سهام فصل پاییز را برخلاف تابستان بر مدار صعودی به اتمام رساند.شاخصکل بورس سومین فصل سال را با افزایش ۵.۴۸درصدی به اتمام رساند و این در حالی است که دماسنج اصلی بازار در تابستان در روند نزولی قرارگرفت و بیش از ۲درصد از ارتفاع خود را از دست داد.شاخص هموزن نیز در تابستان نتوانست بازدهی مثبت را بهثبت برساند؛ این در حالی است که بورس اوراقبهادار تهران، بهار سالجاری را توفانی آغاز و روبهرشد سپری کردهاست، اما برخی از سیاستگذاریهای اقتصادی اجازه نداد تا روند رو به صعود ابتدای سال ادامه یابد، از اینرو شاخصکل که از ابتدای سال و تا نیمه اردیبهشت سطح تاریخی ۲میلیون و ۵۰۰هزار واحد را لمس کردهبود، اکنون و با از دستدادن این سطح بیسابقه و با ورود به چهارمین فصل سال در پایینترین سطح کانال یعنی ۲.۲میلیون واحد سقوط کردهاست.
پس از اصلاح هفت ماهه نماگر اصلی تالارشیشهای، بهنظر میرسید با ورود به پاییز و تزریق حمایتهای روانی در جهت انتشار گزارش 6 ماهه به بورس تهران، تمایلات صعودی در بازار روزبهروز افزایش یاید، اما این سناریو نهتنها محقق نشد، حتی خروج نیز سرعت گرفت.
در روزهایی که بازار با رشد همراه بود نیز استراتژی معاملاتی سهامداران به ترس و احتیاط سهامداران خرد گرهخورده است. حتی شواهد آماری نیز حکایت از این دارد که در سه ماه گذشته و در اکثر روزها ورود پول به شکل قابلتوجهی از سوی حقیقیهای بازار محقق نشدهاست.
اگرچه در برخی از روزها بازار ورود پول را ثبت کرده اما در روزهای بعد بهسرعت خروج قوی پول، آنهم بهصورت مستمر را شاهد بودیم، بنابراین میتوان با گذشت 9 ماه از سال کمبود نقدینگی را یکی از معضلات اصلی و مباحث چالشبرانگیز در این بازار مطرح کرد.
در مورد عدمورود پول بزرگ به تالارشیشهای دلایل مختلفی را میتوان بیان کرد اما آنچه بیش از هرعاملی به ضربان کند ورود پول حقیقی دامن زده؛ سیاستگذاریهای اقتصادی دولت بودهاست که حتی شرایطی را بهوجود آورد که هدایت دستوری شاخصکل نیز نتوانست برای بازار برگ برندهای جدی رو کند.
حال با ورود به فصل زمستان نیز اهالی بازار سرمایه نسبت به ورود بورس به فاز رونق با ابهام دستوپنجه نرم میکنند، بهویژه اینکه برخی از صنایع بورس همواره در زمستان با مشکلات عدیدهای مواجه میشوند و علاوهبر ریسکهای موجود یک ریسک بزرگ دیگر را نیز درپیش دارند.
یکی از ریسکهای اصلی بورس در زمستان، کمبود انرژی بهخصوص گاز مورداستفاده صنایع است. از آنجاکه عمده صنایع بورس در حوزه فولاد، پتروشیمی و سیمان فعالیت میکنند، مباحث مرتبط با انرژی از مباحث بسیار مهم است و در سالهای اخیر با حواشی بسیار همراه بودهاست، بهطوریکه همواره افزایش نرخ حاملهای انرژی علاوهبر ریسکهای سنگینی که به بازار تحمیل میکند؛ سبب احتیاط مضاعف از سوی سهامداران نیز میشود و حاشیه سود صنایع مرتبط را مورد هدف قرار میدهد.
بررسیها نشان میدهد، عامل نابسامانی و بحران در بورس تهران به عوامل مختلفی بازمیگردد. یکی از مهمترین متغیرها در این میان تب سرد انتظارات تورمی است که شرایط متفاوتتری را برای همه بازارها رقمزده است، به همیندلیل اگر قرار باشد به ریسکهای کنونی ریسک جدید دیگری نیز اضافه شود؛ سرمایهگذاران زیر بار ریسک دیگری نخواهندرفت.