صف ناراضیان در صنعت تایر | گرانی بیش از 300 درصدی لاستیک

بررسی بازار لاستیک نشان می‌دهد که یک حلقه لاستیک رادیال با پهنای ۱۶۵ میلیمتر ۷ کیلوگرمی، در شرایطی که خرداد ۱۴۰۱، ۵۷۵ هزار تومان در پلتفرم‌های آنلاین ارزش‌گذاری شده بود به ۲ میلیون تومان افزایش یافته است؛ نشانه‌ای از افزایش ۳۴۸ درصدی در ۱۵ ماه.

به گزارش شاخص آنلاین، اعلام صدور مجوز برای افزایش قیمت لاستیک‌های سواری از ۲۲ مهر ماه و با هدف پوشش هزینه‌های تولیدکنندگان، بار دیگر این پرسش را به آورده که چه زمانی این صنعت به اهداف مورد نظر خود در زمینه سودآوری و تامین منافع سهام داران دست می‌یابد؟ بحث افزایش قیمت لاستیک در سال‌های گذشته بارها مطرح شده بود و موضوع جدیدی نیست. آخرین بار ۲۳ اردیبهشت ماه «مصطفی تنها» سخنگوی انجمن صنعت تایر، دست در دل اخبار برد و درد صنعت را تازه کرد: «چاره‌ای جز افزایش قیمت‌ها نیست. صنعت تایرسازی در وضعیت بحرانی قرار دارد.» این خبر نشان داد که عزم شرکت‌ها برای جبران آنچه «پوشش زیان» های خود می‌خوانند، جدی است. به بیان دیگر قرار نیست که مانند گذشته جایگاه «تثبیت قیمت» به دست وزارت صنعت و سازمان حمایت تحکیم شود. بر این اساس، در سال ۱۴۰۰، قیمت لاستیک به نفع دیدگاه‌های تثبیت کننده ورق خورد اما خرداد و اسفند سال گذشته به ترتیب ۳۰ و ۲۰ درصد افزایش هزینه خرید لاستیک بر روی دست مصرف کننده گذاشته شد تا فاصله قیمت کارخانه و بازار کاسته شود. ارزیابی انجمن تایر این بود که با این افزایش، ۷۰ تا ۸۰ درصد از این فاصله کاسته می‌شود؛ چرا که افزایش قیمت اسفند مشروط به عرضه در پلتفرم‌های آنلاین بود.

۲ حلقه لاستیک ۴ میلیون تومان
بررسی بازار لاستیک نشان می‌دهد که یک حلقه لاستیک رادیال با پهنای ۱۶۵ میلیمتر ۷ کیلوگرمی، در شرایطی که خرداد ۱۴۰۱، ۵۷۵ هزار تومان در پلتفرم‌های آنلاین ارزش‌گذاری شده بود به ۲ میلیون تومان افزایش یافته است؛ نشانه‌ای از افزایش ۳۴۸ درصدی در ۱۵ ماه. در نتیجه ۲ حلقه لاستیک برای یک خودرو مانند پراید، در بازار بین ۳ میلیون و ۹۰۰ تا ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان آب می‌خورد. این در حالی است که برخی شرکت‌های عرضه کننده، اطلاعات کلیدی محصول مانند شاخص مصرف سوخت، شاخص بار، شاخص ترمزگیری روی زمین خیس، ضریب چسبندگی و ضریب دما را اعلام نمی‌کنند. در مقابل، نمونه‌های خارجی که در بازار ایران هم موجودند، اطلاعات مربوط به شاخص سرعت، شاخص بار و مصرف سوخت را قبل از خرید در اختیار مشتری می‌گذارند. البته کمترین قیمت لاستیک‌های ژاپنی، کره‌ای و حتی لاستیک‌های مرغوب چینی به طور معمول ۱ تا ۲ میلیون تومان بالاتر از لاستیک‌های داخلی است. شرکت‌های ایرانی تا حد زیادی بازار لاستیک را در انحصار خود دارند؛ حتی فروش لاستیک با نرخ‌های دولتی هم مزیت دیگری است که دولت در اختیار آن‌ها قرار داده است اما در مجموع نه مصرف کننده و نه تولیدکننده از این وضعیت راضی نیستند.

سهامداران در انتظار افزایش قیمت
مصرف کنندگان انتقاد می‌کنند که فروش لاستیک دولتی محدود است و شرکت‌هایی که با نرخ‌گذاری دولتی محصول خود را در سایت‌هایشان و در مدت زمان تعیین شده عرضه می‌کنند خیلی زود زمان عرضه را می‌بندند تا متقاضیان نتوانند خرید خود را نهایی کنند. به نظر می‌رسد که خرید لاستیک دولتی که به طور معمول ۱۰ تا ۳۵ درصد ارزان‌تر از بازار است، از سوی شرکت‌ها آنچنان مورد استقبال قرار نمی‌گیرد؛ چرا که طبق اعلام انجمن تایر، ۸۰ درصد قیمت تمام شده محصول مربوط به مواد اولیه است. خرداد پارسال، انجمن تایر درخواست افزایش ۷۷ درصدی قیمت محصول را داشت؛ چرا که میزان افزایش قیمت مواد اولیه را بیش از ۱۰۰ درصد اعلام کرده بود. البته انجمن تایر در همین شرایط هم اعلام کرده بود که بهار امسال شرکت‌ها خود را بیشتر با شرایط موجود در بازار که با کمبود توزیع ارز گره خورده، تطبیق داده‌اند و حتی شاهد رشد ۴ درصدی وزن تولید و ۳ درصدی حلقه‌های تایر نسبت به سال گذشته بوده ایم. نیاز ارزی این صنعت در هر فصل ۶۰ میلیون دلار اعلام شده است. با این وجود، اجابت درخواست افزایش ۲۰ درصدی قیمت از سوی دولت، نشان داد که صنعت هنوز نتوانسته از شوک تورمی سال‌های گذشته رها شود. در همین حال بازار سرمایه هم منتظر ارسال سیگنال افزایش قیمت لاستیک است. هر نوع افزایش قیمت لاستیک می تواند منجر به  بهبود درآمد زایی این شرکت ها و رشد قیمت سهام آنها شود. البته فعلا اندیکاتور احساسات بازار در مورد شاخص لاستیک خنثی است؛ به این معنی که نه در اشباع خرید به سر می‌برد و نه در اشباع فروش. اما در صورت شکل گیری یک حمایت قوی و غلبه گاوها بر خرس ها در کل بازار، می‌توان انتظار خروج از محدوده خنثی را برای ۵ نماد شاخص لاستیک و رشد بیشتر در قلمروی سبز را داشت.