منابع ارزی ایران که مدت ها در کره جنوبی مسدود بود و به دلیل برداشت در زمان نامناسب یک میلیارد دلار آن آب رفت ، حالا در قطر مسدود شده و امکان دسترسی به آن وجود ندارد.این در حالی است که ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری به این منابع نیاز دارد و قیمت دلار هم شیب صعودی پیدا کرده است.
به گزارش شاخص آنلاین، ورود حدود ۵.۵ میلیارد یورو از طلب نفتی ایران که در خبرها به اشتباه ۶ میلیارد دلار عنوان میشود، از کره جنوبی به سوییس رفت و از آنجا به داخل شبکه مالی قطر منتقل شد این در حالی است که نیاز ایران به بازپس گیری آن، به بحث برانگیزترین موضوع روز تبدیل شده است. در واقع این منابع ارزی که مدتی در کره جنوبی بلوکه بود حالا در قطر گرفتار شده است. در داخل برخی مسئولان خبر میدهند که مانعی برای دسترسی به این پول وجود ندارد.
گرچه امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران، به شبکه ای بی سی نیوز (ABC NEWS) میگوید:«منتظر زمان مناسب هستیم و تست میکنیم که آیا این داراییها به راحتی مورد استفاده ما قرار میگیرد یا با بدعهدی آمریکا مواجه شده. باید منتظر ماند. آنها گفتهاند متعهدند.»
در این بین، عبدالرحمن آلثانی، نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطرحامل این پیام به آمریکا بوده است که قطر بدون رایزنی با شرکایش اقدامی انجام نخواهد داد. آدیمو، معاون وزیر خزانهداری آمریکا هم در تایید تعهد قطر گفته است این پولها به زودی جایی نمیروند.
وعده دلار ۴۷ هزار تومانی
این در شرایطی است یک رسانهها داخلی که به طور معمول سریعتر از سایر رسانهها به خیرهای ویژه دسترسی پیدا میکند، چهارشنبه ۲۲ شهریور ماه امسال خبر داد که تا «اوایل هفته بعد» حساب بانکهای ایرانی با این ۶ میلیارد دلار «شارژ» میشود؛ ضمن اینکه بخشی از این پول به صورت اسکناس وارد چرخه ارزی میشود تا قیمت دلار کاهش پیدا کند. این رسانه در آن تاریخ وعده دلار ۴۷ هزار تومانی را هم داده بود.
در روز ۲۲ شهریور قیمت دلار به ۴۹۷۰۰ تومان رسیده بود و در حال ورود به کانال ۵۰ هزار تومان بود. روند آزادی این ۵.۵ میلیارد یورو یا در دسترس قرار گرفتن آن برای آنچه که از سوی آمریکا «مصارف بشر دوستانه» نام گرفته است، اینقدر طولانی شد که وقایع بعدی به کل اوضاع را تغییر دادند. از ۱۵ مهر ماه صدای رگبار آتش بین حماس و اسراییل بلند شد.
حالا بازار ارز تهران که منتظر تعیین وضعیت طلب نفتی به عنوان آب روی آتش بود، خود را در التهاب تازهای میدید. تنشهای بعدی و کشیده شدن جنگ به آبهای دریای سرخ و خلیج عدن،حمله تروریستی ۱۳ دی ماه در کرمان و حوادث بعدی، ارزهای خارجی به لیدری دلار را حامل انتظارات تورمی کردند.
کاهش ارزش طلب ایران
دیگر نرخ دلار به بالاتر از ۵۸ هزار تومان رسیده است و از ۲۲ شهریور، حدود ۱۹ درصد افزایش یافته است؛ در حالی که هم منابع ارزی ایران به ارزش ۵.۵ میلیارد یورو آزاد نشده و هم اینکه ایران به خاطر تبدیل طلب نفتی خود در زمان نامناسب حدود ۱ میلیارد یوروی آن را از دست داده است.
در واقع، دولت زمانی تصمیم به برداشت طلب ایران گرفت که ارزش وون در برابر ارزهای خارجی کاهش یافته بود. در نتیجه تبدیل آن در زمان نامناسب، اصل طلب ایران را کم ارزش کرد.
طلب ایران ابزار فشار آمریکا
با همه این اوصاف، آمریکا هنوز اجازه دسترسی به منابع ایران را نداده است؛ حتی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا پا را فراتر از این گذاشته است. او پس از شروع درگیری بین اسراییل و حماس به تل آویو سفر کرد و به صراحت گفت که حق مسدود کردن را برای خود قائل هستیم.
به نظر میرسد که آمریکا با اطمینانی که از قطر دریافت کرده است، از این ۵.۵ میلیارد یورو به عنوان اهرم فشار بر ایران استفاده میکند؛ در حالی که بانکهای ایرانی در دوحه قطر شعبه دارند و ایران، طبق توافق اولیه با آمریکا، میتواند از این پول برای تامین نیازهای اساسی خود استقاده کند.
پول در بانکهای قطر!
از ۲۷ شهریور که محمد رضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی خبر واریز طلب ایران به حسابهای بانکهای ایرانی فعال در قطر را اعلام کرد تا ۱۲ آذر که او مجدد وعده انتقال این پول را داد، نه فقط هیچ اتفاق خاصی رخ نداده است؛ بلکه به گفته عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر این پول در یکی از بانکهای قطری سپرده شده است.
با این شرایط ۵.۵ میلیارد یوروی ایران هنوز قدرت اینکه به مثابه سیگنال ضد التهابی به بازار ارز عمل کند را ندارد. یکی از دلایل جهش نرخ ارز هم نامشخص بودن وضعیتی است که به آن اشاره شد.