در شرایطی که بازدهی بازارها از تورم عقب مانده است، سرمایه‌گذاری در قالب تامین مالی جمعی می‌تواند گزینه جذابی باشد.
به گزارش شاخص آنلاین، تامین مالی جمعی یا Crowdfunding راهکارهای نوین دست یافتن به نقدینگی محسوب می‌شود. شرکت‌هایی که با ریسک زیان ده شدن در آینده فعالیت می‌کنند اما نوعی تخریب خلاق را پیشه کرده اند، سکوهای تامین مالی جمعی را انتخاب می‌کنند.
شرکت‌های مورد هدف این سکوها، کوچک مقیاس هستند و نقدینگی کافی برای سپردن وثایق بانکی را در اختیار ندارند. این کسب و کارها در صورت به دست آوردن سهمی از بازار، می‌توانند بازده خوبی را برای سرمایه گذاران خود داشته باشند.
سکوهای مشهور جهان
البته سکوهای تامین مالی در همه جای جهان نوپا هستند در کل عمر زیادی از این صنعت نمی‌گذرد. برای نمونه، یکی از قدیمی‌ترین این سکوها که از سال ۲۰۰۸ راه اندازی شده است indiegogo نام دارد. این سکو در ۲۳۵ کشور فعالیت می‌کند. به طور متوسط، ماهیانه ۱۹ هزار کمپین برای تامین مالی در indiegogo ثبت می‌شوند.
در این سکو، راه اندازی کمپین نیاز به پرداخت کمیسیون دارد اما برخی سکوها که جنبه غیر انتفاعی دارند، از این بابت حق کمیسیون دریافت نمی‌کنند؛ مانند GoFundMe. این پلتفرم تاکنون ۱۷ میلیارد دلار از ۲۰۰ میلیون سرمایه گذار دریافت کرده و به کمپین‌های نیازمند تامین مالی پرداخت کرده است.
بازده بالای ۴۰ درصد
ایرانی‌ها هم در سال های اخیر چندین سکوی کراد فاندینگ Crowdfunding راه اندازی کرده‌اند تا ایده‌های نو را به سرمایه گذاران متصل کنند. برای اینکه کمپین‌ها در جذب سرمایه موفق باشند، باید سود مناسب‌تری نسبت به سایر بازارها پرداخت کنند؛ به ویژه اینکه تورم سالانه در ایران بیشتر از ۴۰ درصد است.
در شرایطی که بازده سالانه بورس ۳۴ درصد، دلار۲۶ درصد،سپرده بانکی ۲۰.۵ درصد، طلای ۱۸ و ۲۴ عیار ۲۷ درصد و بازده اسناد خزانه 30 درصد است؛ سرمایه‌گذاری در سکو های تامین مالی جمعی یا کراد فاندینگ ها، سود بیشتری را به همراه دارد.
در همین حال، سوددهی شرکت‌های حاضر در این بازار، از صندوق‌های خطرپذیر هم بیشتر است. سود صندوق‌های خطرپذیر سالانه بین ۱۹.۹۹ درصد تا ۲۸.۶۲ درصد است اما با پیوستن به کمپین‌هایی نیازمند تامین مالی، می‌توان بیشتر از ۴۰ درصد در سال هم عایدی داشت.
چارچوب سرمایه‌گذاری
در حال حاضر، چند سکو در این حوزه حضور دارند؛ از قبیل حلال فاند، دونگی، استار تامین، کارن کراود و زرین کراود. برای سرمایه‌گذاری در این سکو ها ، باید به چند نکته توجه داشت: امکان سرمایه ازگذاری از ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان در این سکوها وجود دارد.
ضمانت نامه پرداخت اصل و سود سرمایه‌گذاری از سوی سرمایه‌پذیر به ۳ شکل ارائه می‌شود: ضمانت نامه تعهد پرداخت، ضمانت شخص ثالث و چک و سفته.
شرکت‌هایی که کمپین راه اندازی می‌کنند، میزان مشخصی از سرمایه را برای جذب درخواست می‌کنند؛ سرمایه‌ای که می‌تواند کمتر از ۱ میلیارد تومان تا بیشتر از ۲۰ میلیارد تومان باشد.
برخی شرکت‌های متقاضی جذب سرمایه، قسمتی از سود سالانه سرمایه گذاران را به شکل علی الحساب و باقی آن را ماه به ماه پرداخخت می‌کنند.
عایدی سرمایه‌گذاری
برای نمونه اگر سود سالانه کمپین ۳۸ درصد باشد، ۱۳.۷ درصد آن به شکل علی الحساب و باقی آن به صورت ماهانه (هر ماه ۲.۰۲۵ درصد) به جساب سرمایه گذار واریز می‌شود.
این میزان سود،حتی بهتر از سود بانکی است. در حال حاضر اگر ۲۰۰ میلیون تومان در بانک، سپرده‌گذاری کنید، به طور سالانه همراه با اصل پول خود، ۲۴۱ میلیون تومان دریافت می‌کنید. همین میزان سرمایه‌گذاری در تامین مالی جمعی (سود ۳۸ درصد) بازگشت ۲۷۶ میلیون تومانی را به همراه دارد.
یک مزیت سکوهای تامین مالی جمعی، این است که آن‌ها در فرابورس ثبت شده‌اند و تحت نظارت سبدگردان فعالیت می‌کنند. در نتیجه آن‌ها اوراق شرکت‌هایی که پرریسک هستند را عرضه می‌کنند.
این در شرایطی که صندوق‌های خطر پذیر که به تامین مالی شرکت‌های دارای فعالیت پرریسک می‌پردازند و سالانه حداکثر ۲۸.۶۲ درصدی بازده دارند، ریسک را به سرمایه گذار منتقل نمی‌کنند. این صندوق‌ها در اوراق بهادار، سپرده‌های بانکی و سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در نتیجه سرمایه گذارانی که می‌خواهند سود ۴۸ درصدی، ۴۵ درصدی، ۳۸ درصدی و… از سکوهای تامین مالی جمعی (Crowdfunding) دریافت کنند، باید آگاهانه و پس از مطالعه تمام جنبه‌های اقتصادی کمپین‌ها وارد آن‌ها شوند. این روزها، کمپین‌هایی بسیار متنوعی برای تامین مالی باز می‌شوند.
آینده تامین مالی جمعی
تولید ورق‌های فولادی، خدمات ایکس ری، فروش اقساطی تلفن همراه، واردات محصولات بیمارستانی، خرید سرور، تولید فرش ماشینی، توسعه اینترنت اشیا، داروهای گیاهی دانش بنیان، ماژول تبلیغات هوشمند، هایپر اپلیکیشن، مکمل‌های دارویی و پاکت‌های کامپوزیت، از جمله کمپین‌هایی هستند که در سکوهای تامین مالی جمعی جمعی حضور دارند.
در نگاه کلی سکوهای جدید کراد فاندینگ آینده تامین مالی غیرمتمرکز هستند. در سال‌های آینده این ابزار با بلاکچین ادغام می‌شود تا نظارت پذیرتر شود و تمرکز تامین مالی را از دست بانک‌های مرکزی خارج کند.
طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی ایران، ۹۰ درصد تامین مالی کشور، بر عهده نظام بانکی است. در آینده با گسترش سکوهای تامین مالی جمعی، می‌توان شاهد تغییرات زیادی در زمینه تمرکزدایی از تامین مالی باشیم.