همکاری ایران با چین، به راهبردی برای اقتصاد ایران در دوران تحریم تبدیل شده است. انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۳ میتواند وزن چین را در این راهبرد کمتر یا بیشتر کند.
به گزارش شاخص آنلاین، سال هاست که چین جز اولین شرکای تجاری ایران است. اقتصاد ایران در دوران تحریم بدون کمک چین برای دور زدن آن قابل تصور نبود و نیست. حضور این کشور در اقتصاد ایران با شرایط کنونی، بیشتر جنبه راهبردی دارد. با این حال با برداشته شدن تحریم ها، ایران میتوان سبد شرکای راهبردی خود را متنوع کند.
اما از آنجا که برداشته شدن تحریمها در دولت چهاردهم قطعی نیست و رئیس دولت آینده میتواند با دونالد ترامپ رئیس جمهوری احتمالی آمریکا در سال ۲۰۲۵ مواجه شود، میتوان متصور شد که ایران راهبرد اقتصادی-سیاسی خود را با اولویت چین ادامه خواهد داد.
بیشتر بخوانید
قاعده چین برای سلب تمامیت ارضی ایران | یک سال تجارت چین و اعراب برابر با توافق ۲۵ساله
چین مرکز جاسوسی اقتصادی و ربایش داده | اقدام نابودکننده چین علیه اقتصاد آمریکا
دیدگاههای متفاوت کاندیداها
البته دیدگاههای رئیس جمهور آینده ایران، پیرامون چین میتواند وزن این کشور را در راهبرد ایران، بیشتر یا کمتر کند. با شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری مشخص شد که سعید جلیلی و مسعود پزشکیان به دور دوم میروند تا تقابل دیگری را رقم بزنند.
این دو کاندیدا در مورد چین دیدگاههای متفاوتی را دارند. سعید جلیلی در همان حال که تاکید دارد که ایران میتواند در بازار پوشاک با چین رقابت کند، تاکید دارد که بدون برداشته شدن تحریم ها، چین با ایران توافقهای طولانی مدت امضا کرده است. جلیلی گفته است که چین در همین شرایط هم با ایران، همکاری رسمی خود را اعلام کرد.
بر اساس این دیدگاه، چین برای ایران شرط تعیین نمیکند که اگر تحریمها برداشته نشوند، با ایران وارد توافقهای طولانی مدت نمیشوند؛ نشان به این نشان که کشورهای دیگر، یک بشکه نفت از ایران نمیخرند اما چین بیش از ۱ میلیون بشکه نفت از ایران میخرد.
بیشتر بخوانید
دیدگاههای اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری | اثر دیدگاههای جلیلی بر بورس و اقتصاد
بورس پس از انتخابات به کجا خواهد رفت؟ | بررسی اثر ۳ نامزد اصلی ریاست جمهوری بر بورس
علاقه جلیلی به چین
جلیلی در موارد دیگری هم به مخالفان رابطه با چین تاخته است. او در جای دیگری با اشاره به اینکه میگویند اگر میخواهیم کره شمالی نشویم، باید با جهان رابطه گسترده داشته باشیم، گفته است: «کی گفته جهان یعنی سه تا کشور اروپایی و امریکا؟ جوری فضاسازی میشود که شما وقتی یک تعامل با کشوری مثل چین میکنید، همینها میگویند چرا کردید. اقتصاد چین که اقتصاد کوچکی نیست.»
این دیدگاه نشان میدهد که جلیلی از رابطه طولانی مدت و راهبردی با چین، استقبال میکند و تحریمها را در ذات خود یک فرصت برای چرخش به سمت شرق تلقی میکند. در گفتمان او، تهدیدها فرصتی برای دست یافتن به فرصت تلقی میشوند.
این کاندیدای ریاست جمهوری چهاردهم، در همین حال الگوی نجات اقتصاد از طریق رونق دادن به روستاها را دنبال میکند؛ الگویی که چین آن را اجرا کرده است. جلیلی با اشاره به آنچه که موفقیت روستاهای کشور در ۱۰-۱۱ سال اخیر میخواند، به اقتصاد چین اشاره کرد: «یکی از همین کشورهایی که امروز قطب اقتصادی دنیا شده، سال انقلاب ما، کل صادراتش ۱۳ و نیم میلیارد دلار بوده ۴۰ سال بعد این صادراتش میشود بیش از ۲۳۰۰ میلیارد دلار؛ پس این یک امر ممکن است.»
بیشتر بخوانید
نسخه جراح قلب برای اقتصاد | ایدههای پزشکیان برای رشد اقتصاد و رفع تحریم
اولویتهای اقتصادی رئیس جمهور جدید
دید پزشکیان به چین
در مقابل مسعود پزشکیان مصر است که چینیها گفته اند، تا زمانی که FATF تصویب نشود، وارد همکاری با ایران نمیشوند. او تاکید دارد که در دنیا مشکل راه حل نیست؛ چرا که مشکل کشورهای در حال توسعه و عقب مانده، نبود انسانهایی است که علم، مهارت و انگیزه برای اجرای این راه حلها را داشته باشند.
در واقع پزشکیان، معتقد است که باید از راه حلهای معتبر استفاده کرد که کشورهای پیش از ما آنها را به کار گرفته اند. در نتیجه این بگوییم «خودمان میتوانیم» شدنی نیست و نیاز است از راه حل های بین المللی استفاده کنیم.