مسعود پزشکیان نهمین رئیس‌جمهور ایران شد تا دولت چهاردهم را تشکیل دهد. رئیس‌جمهوری که در ایام مناظره‌ها و تبلیغات یکی از محورهای اصلی در برنامه دولتش را «اینترنت» و مساله «فیلترینگ» اعلام کرده بود.
او در مناظره‌های پیش از دور اول انتخابات مخالفت با فیلترینگ به دلیل آسیبی که به کسب‌وکارها می‌زند را مطرح کرده بود. در پست‌هایی که در صفحه پزشکیان در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) منتشر شده بود هم به معایب فیلترینگ، آسیب دیدن کسب‌وکارها به دلیل محدودیت‌ها و داغ شدن بازار فروش فیلترشکن اشاره شده بود.
«تمام تلاش خود را برای اصلاح نظام ناکارآمد فیلترینگ به کار می‌بندم» و «اینترنت را باید آزاد کنیم» از جمله وعده‌هایی است که پزشکیان پیش از دور اول انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرده بود. هرچند او طرح و برنامه مشخص، شفاف و دقیقی درباره این که چطور می‌خواهد این وعده را محقق کند، ارائه نکرده است.
او در یکی از پست‌های خود در شبکه اجتماعی ایکس هم نوشته بود: «من اگر انتخاب شدم جلوی فیلترینگ خواهم ایستاد و کسب و کارهای تعطیل شده را بازیابی خواهم کرد.» حالا او با پایان دور دوم رأی‌گیری انتخاب شده و به‌عنوان کاندیدای مورد تایید اکثریت رأی‌دهندگان باید برنامه محقق کردن وعده‌هایش را شروع کند.
«در تمام دنیا در مواقع خاص محدودیت‌هایی دارند اما نباید این طور باشد که الان وقتی هیچ مساله‌ای نیست فیلترینگ بگذاریم.» این اظهار نظری بود که پزشکیان پیش از برگزاری در دور انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرد و این معنا را داشت که در دولت او هم در «مواقع خاص» ممکن است محدودیت‌هایی برای اینترنت در نظر گرفته شود اما در شرایط عادی نباید فیلترینگ و محدودیتی اعمال کرد.
بیشتر بخوانید
برای دور دوم انتخابات که رقابت میان پزشکیان و جلیلی درگرفته بود یکی از عوامل برتری پزشکیان بر رقیب در نگاه مردم، دیدگاه متفاوت این دو کاندیدا نسبت به موضوع اینترنت بود. در حالی که سعید جلیلی در مناظره‌های پیش از دور اول انتخابات برخلاف هر پنج نامزد دیگر هیچ مخالفتی نسبت به موضوع فیلترینگ مطرح نکرده بود، پزشکیان وعده ایستادن در برابر فیلترینگ را داد.
علاوه بر این، وجود برخی افراد در تیم مشاوره سعید جلیلی که اساسا مخالف استفاده از پلتفرم‌های خارجی و دسترسی آزاد به اینترنت هستند و فضای مجازی را فقط محدود به شبکه ملی اطلاعات و پلتفرم‌های داخلی می‌دانند، نگران‌کننده بود. تضاد رویکرد میان دو نامزد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری تا حدی بود که آن‌ها را در دو سر طیف رو در روی یکدیگر قرار دهد. بنابراین مساله «اینترنت» با همه موضوعات مرتبط با آن، به‌ویژه فیلترینگ، یک وعده مهم در میان وعده‌های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری بود.
پزشکیان در دوره پیش از برگزاری دور دوم انتخابات نیز هم‌چنان موضوع اینترنت را در نظر داشت و در چند مورد به آن اشاره کرده بود. او که پیش از این محدودیت‌های موجود برای فضای مجازی را «محدودیت‌های کشنده» خوانده و گفته بود که آمده است تا به این محدودیت‌ها خاتمه دهد، پیش از برگزاری دور دوم انتخابات تضمین داده بود که «در برابر فیلتر کردن و فیلترشکن بازی بایستد».
او این وعده را در پاسخ به شخصی گفت که از او سه تضمین خواسته بود؛ پزشکیان هم در پاسخ به این سه مطالبه نوشته بود: «تضمین می‌دهم که تمام دولت در برابر گشت‌های اجباری، فیلتر کردن و فیلترشکن بازی و فشارهای بیرونی در همه جلسات و تمام قد بایستد».
وعده مسعود پزشکیان درباره فیلترینگ
هرچند تجربه‌های پیشین به کارآمدی دولت در حل چالش‌های مربوط به موضوع اینترنت گواهی نمی‌دهد و همواره نهادهای دیگری، از نهادهای امنیتی تا کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که زیر نظر قوه قضائیه است و شورای عالی فضای مجازی، ذکر می‌شوند که برای تصمیم‌گیری در مورد اینترنت حتی بیشتر از دولت قدرت دارند اما مسعود پزشکیان در همه اظهاراتش با طرح وعده مقابله با فیلترینگ این انتظار را در ذهن مردم به وجود آورده که به این نوع محدودیت‌ها پایان بدهد.
کاندیدایی که مساله اینترنت را تا این حد مورد توجه قرار داده و یکی از وعده‌های اصلی‌اش را مقابله با فیلترینگ تعریف می‌کند، ضروری است که عملکردش در این زمینه و تلاش‌هایی که برای تحقق این وعده‌ها می‌کند بیشتر مورد رصد و ارزیابی قرار بگیرد.
با توجه به تمرکز وعده‌های پزشکیان روی موضوع اینترنت یکی از جدی‌ترین مطالبات از دولتش همین مساله اینترنت و فیلترینگ خواهد بود.
احتمالا رأی‌دهندگان به پزشکیان با آگاهی از این که مساله محدودیت‌های اینترنتی پیش از این در دولت‌های قبل چندان در اختیار دولت نبوده، به این جمله او که گفته بود «چون برای مردم احترام قائلم، وعده بی‌پشتوانه نخواهم داد. مردم را فریب نخواهم داد» اطمینان کرده‌اند و امید دارند که وعده‌های ایستادن مقابل فیلترینگ، مقابله با فیلترشکن‌فروشی، بازگرداندن زندگی به کسب‌وکارهای فعال بر بستر اینترنت و... محقق شود.
پزشکیان هرچند تا امروز توضیح نداده که چطور قرار است وعده‌هایش در حوزه اینترنت را عملی کند و چه برنامه‌ای برای پیشبرد مسائل این حوزه دارد، اما بد نیست پیش از تعیین برنامه و راهکارهایش به مطالبات فعالان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات هم توجه کند که رفع محدودیت‌های اینترنتی و حل چالش‌های مربوط به رگولاتوری در حوزه فاوا را از دولت آینده مطالبه کرده بودند.
طرح و تکرار چنین وعده‌هایی باعث می‌شود یکی از جدی‌ترین، مهم‌ترین و مورد انتظارترین زمینه‌های فعالیت دولت چهاردهم حوزه اینترنت باشد و مردم انتظار دارند این مطالبه‌شان طبق وعده‌های داده‌شده با برنامه پیش برود و به نتیجه مطلوبی برسد.