ایندی وایر بهتازگی فهرستی از ۱۰۰ فیلم برتر آغاز قرن ۲۱را منتشر کرده و در میان آنها تنها یک فیلم ایرانی وجود دارد. فیلم «آفساید» ساخته جعفر پناهی تنها اثر ایرانی این فهرست است که در ردیف یازدهم فیلمهای برتر و بالاتر از آثار کارگردانان شناختهشدهای چون برادران کوئن، فونتریه، فینچر، لینچ، تارانتینو و ... قرار گرفته است.
در این رتبهبندی «هوش مصنوعی» به کارگردانی استیون اسپیلبرگ در رتبه نخست و بالاتر از آثاری نظیر «جاده مالهالند»، «۲٠٤٦» و «خون به پا خواهد شد» قرار دارد. گفته میشود این انتخاب بر اساس کیفیت هنری و سینمایی آثار در کنار توجه به ذائقه و علاقهمندیهای نسلهای جوانتر شکل گرفته است.
اگرچه از زمان انتشار لیست یادشده، انتقادهایی نیز مطرح شده اما ایندیوایر به عنوان یکی از رسانههای مطرح سینمایی در جهان، همچنان از انتخاب خود دفاع کرده است.
ایندیوایر وبگاه خبری برای جامعه فیلمهای مستقل است که از ۱۲ ژانویه ۱۹۹۸روزانه اخبار فیلمهای مستقل را منتشر میکند. این وبگاه مسائل مرتبط با فیلمهای مستقل، مستند، فیلمهای خارجی، گزارش جشنوارههای فیلم، مصاحبههای فیلمسازان و بررسی فیلم را پوشش میدهد.
این رسانه مهم سینمایی در مقدمهای که بر انتشار این فهرست نوشته، آورده است: «دقیقا همانند اولین دهه قرن جدید، فیلمهای این لیست در واکنش به تغییرات عمیق و غیرقابل بازگشت جهان معاصر ما انتخاب شدهاند؛ تغییراتی که بعید است بتوان هویتی منسجم برای آنها در نظر گرفت.
بیشتر بخوانید
این کار میتواند الهامبخش و وسوسهانگیز باشد زیرا این فیلمها در یک دوره زمانی ویژه در میان دو دوره زمانی بسیار متفاوت خلق شدهاند. ما میتوانیم این فیلمها را در جایگاه یک پل معلق عریض و طویل بین زمان گذشته و زمان حال در نظر بگیریم.
هنگامی که خورشید در آغاز هزاره جدید طلوع کرد، اکثریت قریب به اتفاق فیلمها روی پرده سینماها نمایش داده میشدند، فیلمهای ابرقهرمانی یک قمار عجیبوغریب به حساب می آمدند، رخوت و بیتفاوتی طبقه متوسط بحران نگرانکننده سینمای آمریکا بود و جیمز کامرون بزرگترین کارگردان در کره زمین به شمار میآمد. ده سال بعد، سینمای دیجیتال فرمانروای میدان بود و داستانهای مارول عرصه را از آن خود کرده بودند.»
ایندیوایر همچنین نوشته که این فهرست بارها و بارها تغییر کرده و البته شماری از فیلمها به گونهای «دردناک» از فهرست خط خوردهاند؛ فیلمهایی چون «شب مال ماست» ساخته جیمز گری و «مامبوی هزاره» ساخته هو شیائو شین تا «دنیای نو» ساخته ترنس مالیک، «قتل جسی جیمز به دست رابرت فورد بزدل» ساخته اندرو دامنیک، «مونیخ» ساخته استیون اسپیلبرگ و شماری دیگر از شاهکارهایی که نادیدهگرفتنشان بسیار دشوار بوده است.
از سوی دیگر، ایندیوایر به فیلمهایی اشاره میکند که در پایان دهه در نظرسنجیهای صورتگرفته در فهرست برترینها جای داشتند و اکنون جایگاه خود را به آثار دیگری دادهاند.
«در حالوهوای عشق» ساخته ونگ کار-وای تا همیشه یک شاهکار باقی خواهد ماند اما عدم ثبات قرن بیستویک، اکنون دنباله آن، یعنی فیلم «۲٠٤٦»، را در مقام فیلمی مهمتر و ضروریتر مینشاند.
شماری دیگر از آثار نیز در زمان اکران چندان مورد توجه قرار نگرفتند اما گذر زمان باعث شد ارزشهایشان بیش از پیش به چشم تماشاگران و منتقدان بیاید.
در این فهرست «هوش مصنوعی» ساخته استیون اسپیلبرگ، «یییی» ساخته ادوارد یانگ و «جاده مالهالند» ساخته دیوید لینچ سه رتبه نخست را به خود اختصاص دادهاند.
در رده چهار تا ده، بهترتیب «۲٠٤٦»، «۳۵ پیک رام»، «خون به پا خواهد شد»، «سواحل انیس»، «گمشده در ترجمه»، «زمانی که میماند» و «شهر اشباح» قرار گرفتهاند.
فیلم سینمایی «آفساید» ساخته جعفر پناهی که در ردیف یازدهم قرار دارد در سال ۱۳۸۵ ساخته شد و به موضوع حضور زنان در ورزشگاههای فوتبال میپردازد.