تورم کل کشور (تورم سالانه) در آبان ماه ۱۴۰۲ به ۴۴.۹ درصد رسید. تورم بالای ۴۰ درصد در اقتصاد ایران که با رشد کند اقتصادی و کاهش سطح رفاه مردم درگیر است، یک عارضه جدی محسوب می‌شود. در دهه ۹۰ متوسط نرخ تورم بالاتر از ۲۰ درصد قرار داشت. این اختلاف نشان می‌دهد که آثارعارضه افزایش قیمت‌ها در سبد مصرف دهک‌های درآمدی، از دهه ۹۰ تا امروز بیش از ۲ برابر رشد کرده است.
به گزارش شاخص آنلاین، شاخص قیمت اقلامی مصرفی، معرف تغییرات هزینه‌های زندگی در بازه‌های زمانی مشخص است. به بیان دیگر، می‌توان کلیت تورم را در ارقام مربوط به شاخص مصرف کننده درک کرد. مرکز آمار تازه‌ترین گزارش در این مورد را امروز (۵ آذر) منتشر شد. بر این اساس، شاخص کل در آبان ماه به ۲۱۰.۹ رسیده است. این گزارش نشان می‌دهد که این شاخص در یک ماهه منتهی به آبان ۲.۲ درصد، نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۹.۲ درصد و در دوازده ماهه منتهی به آبان امسال ۴۴.۹ درصد افزایش یافته است. در نتیجه از آبان ماه سال تا آبان ماه امسال، افزایش ۴۴.۹ درصدی در وزن هزینه‌های زندگی ایجاد شده است.
تورم نقطه‌ای در آبان ماه
نرخ تورم مصرف کننده تغییرات قیمتی هزینه‌های زندگی را نشان می‌دهد. از آبان ماه سال گذشته تا آبان ماه امسال (تورم نقطه به نقطه) قیمت تمام شده هزینه‌های زندگی برای ده دهک درآمدی به طور متوسط ۳۹.۲ درصد افزایش یافته است.
هتل و رستوران مانند ماه‌های گذشته قله دار هزینه‌های زندگی است. هزینه‌های هتل و رستوران، پوشاک و کفش و تفریح و فرهنگ به ترتیب ۵۶.۴، ۴۷.۶ و ۴۴.۶ درصد در آبان ماه افزایش یافته اند. جزییات تغییرات هزینه‌ای (تورم نقطه به نقطه) در مهر سال جاری نشان می‌داد که بهداشت و درمان، سومین کالا به لحاظ تولید تورم محسوب می‌شد اما در آبان ماه جای خود را به تفریح و فرهنگ داده است. در قعر جدول کالاهای تولیده کنننده کمترین تورم نقطه به نقطه قرار دارند.
در آبان ماه سال جاری، ارتباطات، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و مبلمان، لوازم خانگی و… به ترتیب ۱۶.۸، ۳۶.۳ و ۳۶.۴ درصد تورم نقطه‌ای در سبد مصرف دهک‌های مختلف درآمدی به جا گذاشته اند. بیشترین تورم نقطه‌ای مربوط به دهک دهم است که به ۴۱.۷ درصد می‌رسد. در نظام دهک‌بندی خانوارهای کشور، دهک دهم به لحاظ حجم مصرف خانوار، ثروتمندترین محسوب می‌شود. کمترین تورم نقطه‌ای هم مختص دهک اول است که فقیرترین خانوارهای کشور در آن جای گرفته اند.
نرخ تورم نقطه‌ای دهک اول در آبان ماه به ۳۳.۷ درصد می‌رسد. در نتیجه تورم مصرف دهک دهم ۸ درصد بیشتر از دهک اول است؛ موضوعی که نشان دهنده گسترش فقر در پایین‌ترین لایه‌های درآمدی است.
تورم سالانه بالای ۴۰ درصد
چالش اصلی دولت برای کاهش هزینه‌های زندگی مردم، کاستن از تورم سالانه (تجمیعی) است؛ چرا که در سبد مصرف مردم قابل لمس‌تر از تورم نقطه به نقطه و یا تورم ماهیانه است که صرفا برای سنجش و مقایسه افزایش هزینه‌های زندگی در یک ماه یا دو بازه زمانی مشابه کاربرد دارند.
منظور از تورم سالانه، تورم ۱۲ ماهه منتهی به ماهی است که می‌خواهیم تغییرات هزینه‌های زندگی را در آن بسنجیم. مرکز آمار اعلام کرده که نرخ تورم سالانه (کل کشور) در آبان ماه به ۴۴.۹ درصد رسیده که نسبت به ۱۲ ماهه منتهی به مهر ۱۴۰۲ حدود ۰.۶ واحد کاهش یافته است. مانند ماه‌های گذشته، نارسایی‌های اقتصاد ایران، بیشترین تورم سالانه را در استان یزد توزیع کرده است؛ تورمی که به ۵۵.۹ درصد می‌رسد.
کمترین تورم هم مانند گذشته مربوط به تهران است که به ۴۰ درصد می‌رسد. در آبان ماه امسال ۷ استان تورم بالاتر از ۵۰ درصد را تجربه کرده اند. در همین حال ۱۴ استان بالاتر از ۴۵ درصد و ۱۰ استان هم بالاتر از ۴۰ درصد تورم سالانه را لمس کرده اند.
تورم ماهیانه خانوارها
نرخ تورم ماهیانه خانوارهای کشور هم در آبان ماه به ۲.۲ درصد می‌رسید. به بیان دیگر، خانوارهای کشور نسبت به مهر ماه امسال، ۲.۲ درصد بیشتر برای تهیه اقلام زندگی خود هزینه کرده اند.
بیشترین تورم ماهانه مربوط به آموزش، مسکن و سبزی و حبوبات است. این سه به ترتیب ۴.۳، ۴ و ۳.۶ درصد تورم در آبان ماه وارد سبد مصرف خانوار کرده اند. کمترین تورم هم مربوط به میوه و خشکبار، روغن و چربی و ارتباطات است.
دو قلم اول به ترتیب منفی ۱.۲ و منفی ۱.۱ درصد در آبان ماه نسبت به ماه پیش از آن، ارزان‌تر شده اند. تورم ارتباطات هم در آبان ماه صفر درصد ثبت شد.
غلبه تورم خوراکی‌ها در آبان ماه
در حالی که تورم نقطه‌ای آبان ۱۴۰۲، نشان دهنده وزن بیشتر تورم در سبد مصرف ثروتمندان و وزن کمتر آن در سبد مصرف فقرا است اما در مورد تورم ماهانه آبان چنین موضوعی صدا نمی‌کند.
در آبان ماه امسال دهک اول بیشترین هزینه را از بابت تهیه اقلام خوارکی و غیرخوراکی پرداخت کرده است. در این ماه، دهک اول از بابت کالاهای غیرخوراکی و خدمات ۳.۱ درصد و از بابت خوراکی ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات ۱.۵ درصد بیشتر نسبت به مهر ماه هزینه کرده است.
در مقابل دهک دهم، در بازه زمانی یاد شده از بابت گروه خوراکی‌ها و غیرخوراکی‌ها به ترتیب ۰.۸ درصد و ۲.۵ درصد بیشتر هزینه کرده است. مهر ماه امسال هم دهک اول با ۳.۶ درصد هزینه از بابت گروه کالاهای غیرخوراکی در صدر تورم ماهیانه دهک‌ها قرار داشت.
در مورد کالاهای خوراکی هم ۸ دهک، مشابه هم ۰.۵ درصد افزایش هزینه را نسبت به شهریور تجربه کرده بودند. در نتیجه کالاهای خوراکی بیشترین شوک هزینه‌ای را در آبان ماه به خانوارهای کل کشور وارد کرده‌اند اما دهک اول بدترین اصابت را با این شوک هزینه‌ای متحمل شد.
فایل جزئیات نرخ تورم آبان 1402 را از اینجا بخوانید.
