بازدهی بازارها در ۱ساله منتهی به آذر ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که بیشتر آن‌ها کمتر از تورم حدود ۱ سال اخیر رشد کرده‌اند اما دو بازار رمز ارز و بورس توانسته‌اند سرمایه گذاران خود را راضی نگه دارند.
به گزارش شاخص آنلاین، افزایش تورم به ۴۴.۹ درصد در پایان آبان ماه و تثبیت سود بانکی در حدود ۲۰ درصد، سرمایه گذاران را واداشته تا بهترین بازارها را برای سرمایه‌گذاری پیدا کنند. برخی سرمایه گذاران به صورت سنتی، دارایی‌های مشهود را ترجیح می‌دهند و به آن‌ها اعتماد می‌کنند اما برخی هم که با ابعاد بازارهای نوین دارایی آشنا شده اند، الگوی سرمایه‌گذاری خود را به سمت این بازارها تغییر داده اند.
مروری بر بازده بازارها در ۱ساله اخیر (آذر ۱۴۰۱ تا آذر ۱۴۰۲) نشان می‌دهد که بازارهای سنتی از تورم عقب افتاده اند. از بین ۶ بازار سکه و طلا، ارز، ارزهای دیجیتال، بورس، صندوق‌های سرمایه گذاری و فلزات گران بها، کمترین بازده در ۱ساله یاد شده، مربوط به بازارهای فلزات، ارز و سکه و طلا است؛ بازارهایی که ایرانی‌ها از قدیم با آن‌ها آشنا بودند و حجم زیادی از دارایی‌های خود را در آن‌ها منجمد کرده اند.
عملکرد بد فلزات سرمایه‌ای
بررسی بازارها نشان می‌دهد که بدترین عملکرد مربوط به بازار فلزات گران بها بوده است. با اینکه اُنس طلا به فراتر از ۲ هزار دلار رسیده است اما نسبت به ۱ سال گذشته تنها ۱۴ درصد رشد داشته است.
وضعیت اُنس نقره هم که در حال حاضر حدود ۲۴ دلار معامله می‌شود، حکایت از رشد حدود ۱ درصدی دارد. فلزات دیگر هم که در سبد سرمایه‌گذاری برخی‌ها قرار دارند، رشد بسیار کمی را به جا گذاشته اند؛ به طوری که پلاتین با قیمت ۹۷۹ دلار، در ۱ساله منتهی به ماه گذشته، منفی ۴ درصد ریزش داشته است.
فلز گران بهای دیگر، پالادیوم است. این دارایی با ارزش هم با قیمت حدود ۶۰ میلیون و ۸۸۶ هزار تومانی به ازای هر اُنس، در یک سال منتهی به آذر ۱۴۰۲ با ریزش منفی ۳۰ درصدی، زمین خورده است. در مجموع میانگین رشد فلزات گران بها به منفی ۴.۷ درصد می‌رسد که ۴۹.۶ درصد کمتر از تورم حدود ۱ سال اخیر است.
رشد ارزها کمتر از تورم
بهای ارزی‌های کاغذی (فیات) در یک سال گذشته تغییر چندانی نداشته است. سیاست دولت در زمین پایین نگه داشتن نرخ ارز با ارزپاشی در سامانه مختلف تخصیص و ایجاد ۷ قیمت متفاوت برای آن، موجب شده است که رشد قیمت ۴ ارز محبوب، به طور میانگین به ۶۰ درصد تورم ۴۴.۹ درصدی برسد.
در ۱ساله یاد شده، دلار، یورو، پوند و درهم امارات به ترتیب، ۲۶.۲۹، ۳۰ و ۲۶ درصد رشد داشته اند. در نتیجه سرمایه‌های سرمایه گذاران خود را به پای تورم سوزانده اند. میانگین رشد ارزها ۱۷.۲ درصد کمتر از تورم ۱۲ ماهه منتهی به آبان ۱۴۰۲ است.
نارضایتی از سکه و طلا
طبق تازه‌ترین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، طلا و سکه دومین بازار محبوب ایرانی‌ها برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. ۲۰.۷ درصد مردم ترجیح می‌دهند که به این بازار اعتماد کند تا برق طلا را به چشمان خود بیینند.اما در ۱ساله اخیر با اینکه رشد این بازار بهتر از فلزات و ارزها بوده است، اما همچنان از تورم عقب است.
بر این اساس، میانگین رشد سکه بهار آزادی، طلای ۱۸ عیار، ربع سکه و مثقال طلا تنها ۶۴ درصد تورم را پوشش می‌دهد. در این میان، طلای ۱۸ عیار و مثال طلا، بیشترین بازده را داشتند که به حدود ۳۵ درصد می‌رسد. رشد سکه از رشد طلا هم عقب افتاده است؛ چرا که شاهد رشد ۱۱ درصدی ربع سکه و ۳۳ درصدی سکه و طلا هستیم. در این گروه هم شاهد هستیم که تورم ۱۶.۴ درصد بیشتر از میانگین رشد است.
رمزارزها بالاتر از تورم
اگر بخواهیم پادشاه بازارها را معرفی کنیم، حتما سرمایه گذاران سنتی از انتخاب خود مایوس می‌شوند. در ۱ساله منتهی به آذر ۱۴۰۲ بازار رمز ارزها رشد غافلگیر کننده‌ای را رقم زد.
در این مدت حجم بازار رمز ارزها از ۸۱۰ میلیارد دلار به ۱ تریلیون و ۶۶ میلیارد دلار رسیده است؛ جهشی که حکایت از رشد ۱۰۵ درصدی بازار دارد. تنها ۴ رمز ارز محبوب بازار برای سرمایه‌گذاری به طور میانگین ۳۸۴ درصد رشد کرده اند.
بر این مبنا، در یک‌ساله مورد اشاره، سولانا ۱۰۲۶ درصد، بیت کوین ۱۶۲ درصد، آوالانچ ۳۳۷ درصد و پالیگان ۱۱ درصد رشد داشتند. میانگین رشد این ۴ رمز ارز، ۳۳۹ درصد بیشتر از تورمی بود که در این مدت به سبد هزینه‌های خانوار اصابت کرد.
بازدهی بورسی؛ خوب و بد
بازار سهام ایران نیز در یک سال گذشته اگرچه با بازده مثبت مواجه بوده اما این بازده کمتر از رمز ارزها بوده است. به نظر می رسد رمز ارز به رقیب بورس تهران تبدیل شده اند.
در این مدت ۱ ساله، برخی صنایع در بورس بسیار بیشتر از سایرین خوش درخشیدند. گروه انبوه سازی، سود ۱۳۳ درصدی برای سرمایه گذاران خود رقم زد. سیمانی‌ها و چرمی ها هم عملکرد خوبی داشتند. این دو به ترتیب ۱۱۵ و ۱۱۰ درصد بازده داشتند. بازده منسوجات هم با اینکه پایین‌تر از این سه صنعت بود اما به ۹۲ درصد رسید.
این ۴ گروه به طور میانگین ۱۱۲ درصد در یک‌ساله منتهی به آذر امسال رشد کردند که ۶۷ درصد بیشتر از تورم است.
بازار دیگری که در دل بورس نسبتا خوب عمل کرد اما به پای برخی صنایع بورس نمی‌رسد، صندوق‌های سرمایه گذاری هستند.
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله یاقوت در مدت یاد شده تنها ۲۶ درصد بازده داشت. صندوق ارزش مسکن هم نتوانست بیشتر از ۷ درصد رشد کند اما صندوق سرمایه‌گذاری واسطه‌گری مالی یکم (دارایکم) بهترین عملکرد را داشت.
سرمایه‌گذاری در این صندوق ۸۸ درصد بازده را به دنبال داشت. صندوق طلای عیار هم ۵۳ درصد رشد کرد. البته میانگین رشد ۴ صندوق یاد شده به ۴۳.۵ درصد می‌رسد که همچنان کمتر از تورم ۴۴.۹ درصدی حدود ۱ سال اخیر است.
